न्यू एज शॉप

आज मनःशांती विकणार्‍या , सुगंधी द्रव्ये व सुगंधी उदबत्ती तसेच सुगंधी मेणबत्ती यांची खैरात करणार्‍या "न्यू एज" शॉप मध्ये गेले होते. मूलाधार चक्रा पासून ते सहस्त्रार चक्रापर्यंतच्या सर्व एकाक्षरी बीज-मंत्रांच्या लहानशा पताका विकायला होत्या. लं-वं-यं- ॐ म्हणाल त्या बीजमंत्रांच्या मेणबत्ती (त्त्या?) हाझीर होत्या. गणपती , लक्ष्मी या एव्हरग्रीन देवतांच्या मांडीस मांडी लावून विविध पोझमधले बुद्ध, कुआन यिन, अवलोकितेश्वरा, अमिताव आदि देवता बसल्या होत्या. रोझ क्वार्ट्झ, अमेथिस्ट, कार्नेलिअन आदि नाना प्रकारचे स्फटीक अन त्यापासून बनवलेले मेणबत्ती स्टँडस तर होतेच पण विविध प्रकारच्या स्फटीकांच्या जपमाला रांगेने मांडलेल्या होत्या.

म्हणजे एकंदर वातावरण अक्षरक्षः स्वर्गीय अन हायली "स्पिरिच्युअल" होते. ज्याला ज्या लेव्हलची मनःशांती हवी ती तिथे मिळेलच याची हमी होती. रेकी पासून ते जपानी मसारु इमोटो यांच्या जलस्फटिकाच्या प्रयोगापर्यंत, हस्तसामुद्रिकापासून ते मदत करणारे देवदूत/एंजल्स्/गार्डिअन एंजल्स आदि विषयांवरील पुस्तकांची रेलेचेल होती. अर्थात जर इतक्या अध्यात्मिकतेने भारलेल्या वातावरणातही जर कोणाची "भौतिक जगाची लोलुपता" टिकून राहीली तर त्यांना भुरळ घालण्याकरीता अमाप चमचमणार्‍या व ऊंची ऊंची स्फटीक, सेमीप्रेशिअस खड्यांच्या अंगठी, बांगड्या (ब्रेसलेट) मांडलेल्या होत्या.

एकंदर तुमच्या खिशाला चाट लावण्याचा जय्यत जामनिमा होता. आत वातावरण अक्षरक्षः स्वर्गीय सुवासाने अतिशय भारलेले होते, कुठुनतरी मंद संगीताचे स्वर भरुन राहीले होते. म्हणजे आपण ढगांतून चालतो आहोत असा भास व्हावा अशी मंद प्रकाशयोजना व समोर सुबक, आकर्षक अन ओढाळ वस्तू. अशा दुकानांमध्ये काय की नकळे पण नेहमी प्रचंड आकर्षक व नेप्च्युनिअन अर्थात शब्द-अर्थाच्या पकडीत न येणारे सौंदर्य लाभलेल्या सेवातत्पर सुंदरीच काम करतात - असे आढळले आहे.

मी देखील अर्थातच ,मनःशांती खरेदी करायला, गेले होते, अन खिशाला भरपूर खार लावूनच बाहेर पडले. पण सांगायचा मुद्दा तो नाही. त्या विक्रेत्या सुंदरीबरोबर माझे जे लहानसे संभाषण झाले ते असे.-

मी - तुमच्याकडे तुलसीमाला नाही का?
विक्रेती सुंदरी - ते काय असतं?
मी- नाही या बर्चवुड, रोझवुड, चंदन आदि लाकडासारखी तुळस या लाकडाची जपाची माळ आहे का? तुळस ही एक पवित्र वनस्पती आहे.
वि सुं - (दुकानात सुधारणा आणण्याच्या संधीवर उत्तेजित होऊन) ओह रियली? मला स्पेलिंग सांग मी इंडियातून मागवते.
मग बर्‍याच अ‍ॅक्सेंटच्या ओढाताणीनंतर स्पेलिंग वगैरे समजलं अन त्याबरोबर हे देखील की मी भारतीय आहे.
वि सुं - इंडिया किती सुरेख देश आहे. प्रत्येक वेळी कोणी नाव काढलं की मलाही पाठीवर बोचकं (सॅक) टांगून निघावसं वाटतं.
मी - होय फार सुंदर देश आहे.
वि. सुं - इंडिया फार छान आहे. सर्वच किती स्वस्त आहे.
ह्म्म म्हणून आवडतो काय भारत??
मी - मुख्य म्हणजे तिथे उर्जा आहे. लोक आहेत, लोकं दिसतात, अ‍ॅबन्डन्स ऑफ एनर्जी आहे.
आतापावेतो माझी पावती फाडून झाली असल्याने मीही निघाले.

नंतरही मनात खूप काळ तिचे शब्द आठवत राहीले -

इंडिया फार छान आहे. सर्वच किती स्वस्त आहे.

अन कुठेतरी बोचत राहीलं या ज्या १० प्रकारच्या उदबत्ती मी विकत घेतल्या आहेत त्या कोणी बालकामगाराच्या चिमुकल्या हाताने तर बनविल्या गेल्या नसतील?
काही प्रश्न मनात येत राहीले - किती सहज त्या स्त्रीने "युटिलिटी" मूल्य माझ्या देशाला चिकटवून टाकले. माझा देश सुंदर आहे का तर तिथे सर्व स्वस्त आहे.

----------------
मला मांडता येत नाही किंवा मी उगाचच अति भावनाप्रधान होत असेन, पण त्या वाक्याने मला एकदम कसेतरीच झाले. जणू काही आपल्या संस्कृतीचे, अध्यात्माचे "बिकाऊ" दाम लावल्यासारखे. अन ते लावलेही होते हे खरेच आहे. त्यात खरं तर काही गैर वाटावे असे नव्हते. कारण ते एक दुकान होते. पण मखमली जाजमाच्या एखादा कोपरा उसवून अचानक चिंधी नजर यावी तसे काहीसे मला झाले.

नक्की काय टोचलं ते माहीत नाही पण यापुढे जाइन तर मुकाटपणे हव्या त्या वस्तू घेऊन बाहेर पडेन. कारण एक तर परदेशात हारीने विकायला मांडलेले ते गरीब देव बघवत नाहीत. अन शिवाय उगीचच नॉस्टॅल्जिक व्हायला होतं का मन:शांती विकत घेणाबद्दल गुन्हेगारी वाटतं कोणास ठाऊक. पण काहीतरी जाम टोचतं.

हा एक अनुभव येथे मांडला आहे. I wish I was more & better eloquent. पण आज जाम त्रास झाला. अन कशाचा तेही नीट कळलं नाही.