शाकाहार :- काही नवीन पैलु

मजा आ गया पढ के.

अतिअतिअवांतरः मनोबा, माझ्यातर्फे तुम्हांला 'ऐसीवरचे काडीकुमार' ही पदवी प्रदान करण्यात येते आहे. ;-)

अति तीक्ष्ण दात जबड्याच्या समोरील भागात् असतात.(थोडेफार् ड्रॅक्युलासारखेच,भयावह) उदाहरणः- कुत्रा,वाघ,लांडगा.
येथे, अन्न तोडणे हे मुख्य उद्दिष्ट् आहे, चर्वण नव्हे.

ह्म्म सुळे!!!
________
पटाशीचे दात, सुळे अन दाढा असे वर्गीकरण आठवते.

लेखातील मुद्दे मस्त आहेत, आवडले. सुळ्यांचा विशेष आवडला.

'पण रुढ शाकाहारातून पुरेसे पोषण(न्युट्रिशन) होत नाही आणि त्यामुळे अनेक दिर्घकाळ जगणारे आजार उद्भवतात' ह्या विधानाला शाकाहारी जनतेकडे काय प्रतिविधान आहे?

आपण माकडापासून उत्क्रांत झालो, माकडे एकजात सगळी मांसाहारी होती का शाकाहारी? माझा अंदाज, अगदी शिकार करून खात नसले तरी त्यांना मांसाहार वर्ज्य नसावा.

चुभुदेघे चिम्पान्झी वा अन्य कोणत्या तरी प्रजातीमध्ये जी माणसाच्या सर्वात जास्त जवळची समजली जाते, त्यांचे दात माणसासारखे नाहीत, वरती तुम्ही सांगितले तसे मांसाहारास योग्य आहेत.

कदाचित माणूस उत्क्रांत झाला तसे त्याने शिजवणे, भाजणे वगैरे शोध लावले मग "कच्चे मांस खाण्या व पचवण्यासाठी आवश्यक गोष्टींची त्याला गरजच राहिली नसेल?

क्या बोलते मनोबा, पाॅसिबल?

अपेंडिक्सचे उदाहरण ...??

हॅ हॅ हॅ..

एखादा शाकाहारपचनाचा अवयव उपयोगाअभावी निष्क्रिय होऊन नाममात्र उरला आणि तरी मनुष्य अजूनही तूर्तास शाकाहाराला जवळचा?

जय हो.

चला.. झाडावर लटकू .. बोटांच्या विरुद्ध अंगठा ही रचना तूर्तास मनुष्य शाखारोही प्राणी आहे असे दाखवते..

शिवाय कण्यातले शेवटचे काही मणके शेपूट असल्याचा पुरावा आहेत..तस्मात ...

@ सफरचंद आणि जिवंत कोंबडीचे पिल्लु >>
बहुत नाइंसाफी हय.
सफरचंद आणी 'चिकन मंचुरियन' ठेवा बालकासमोर मग कळेल. बालकाचे नाव वसिम किंवा याशीन असल्यास उत्तम.

शाकाहार-मांसाहार या नेहमीच्या यशस्वी लढाईत या बातमीचा उल्लेख करावासा वाटला. या पेलियो डायटमधे मांसाहारावर भर असतो आणि शाकाहारी लोकांना पोषणासाठी अतिशय महत्वाचे असलेले कार्बोहायड्रेट्स निषिद्ध असतात. त्यामागे अलिकडच्या काळात झालेला शास्त्रीय अभ्यास आहे असे हे वाचून वाटले.
व्यक्तीशः मी अशा ताज्या माहितीच्या आधारावर खाण्यापिण्याच्या सवयीत मूलभूत बदल करण्याच्या विरुद्ध आहे कारण परस्परविरोधी असणारे अनेक शास्त्रीय अभ्यास आणि विचारप्रवाह आहेत असे दिसतात. शिवाय अनेकदा पूर्ण अभ्यासानंतर त्यातल्या तृटी समोर येतात. खोबरेल तेल, शेंगदाणा तेल वगैरे बाबतीत 'प्रकृतीसाठी पूर्णपणे वाईट' पासून 'प्रकृतीसाठी अतिशय उत्तम' असे अभ्यास आठ-दहा वर्षांतच झाले आहे आणि आता लोणी, प्राणिजन्य पदार्थ, अंडी या बाबतीतही तेच चालू आहे. तरीही डॉ. टेरी वॉल्सची बातमी विचार करण्यासारखी वाटते कारण त्यामागे त्यांचा स्वतःचा अनुभव आहे. अशा प्रकारच्या संशोधनांनंतर आपण शाकाहार की मांसाहार या चर्चेकडे भूतदया, क्रौर्य, धार्मिक चालीरिती, उपलब्धता याच्यापलिकडे जाऊन शास्त्रीय दृष्टीकोनातून पहायची गरज आहे असे लक्षात येते.

जाताजाता पिंक टाकतो - शाकाहारात म्हशीचे दूध अंतर्भूत आहे. व म्हशीला आपण गोठ्यात बांधून ठेवतो. तिला गवत खायला अवश्य घालतो पण तिच्या पिलास जन्म देण्याच्या नैसर्गिक प्रक्रियेवर अंकुश लावून आपल्यास हवे तेव्हाच ते घडून देतो. जन्मलेल्या पिलास तिच्याकडून मिळणार्‍या नैसर्गिक आहारास त्यास (रेडकू) हवा तेव्हा व हवा तेवढा / पूर्ण अ‍ॅक्सेस देत नाही. कारण आपल्याला खरवस हवा असतो (असंच काहीतरी आहे. नक्की माहीती नाही.). तेव्हा शाकाहारी लोक कनवाळू नसतात. - असा युक्तीवाद आमच्या मामाश्रींनी केलेला होता. आता त्यांच्या शी वाद घालायला मला टायम नव्हता. पण हा मुद्द्दा इतका सुलभ/सोपा नैय्ये.

1 मानवेतर ग्रेट एप्स सर्व शाकाहारी?
याबाबत अधिक माहिती दिली तर हवी आहे. मला वाटे की चिंपांझी आणि ओरांग उटान उभयभक्षी आहेत.
~~~~~~
काड्या

एखादा प्राणी हा केवळ मांसाहारी किंवा केवळ शाकाहारीच असावा हा आग्रह काढून टाकला की गोंधळ उरत नाही.

थोडक्यात उत्तरं

१. मानवाचे निकटच्या प्रजाती शाकाहारी आहेत तेव्हा मानवही असायला हवा. - ही माहिती बरोबर नाही. चिंपांझी उभयभक्षी गणले जातात. ओरांगउटानही अधूनमधून मांस खातात.
२. मानवाचे दात मांस खाणारांसारखे नाहीत. - बरोबर. पण आहेत त्या दातांनी त्याला मांस खाता येत नाही असं नाही. निसर्गात असं एक किंवा दुसरं असं नसतं. जे आहे ते ज्यासाठी वापरता येईल त्यासाठी वापरलं जातं. मनुष्य जर वेगवेगळ्या काळांतून जात असेल तर काही वेळा शाकाहार, मिळेल तेव्हा मांसाहार अशा परिस्थितीशी मिळतेजुळते दात असणं सहज शक्य आहे.
३. चावण्याची क्रिया - उत्तर वरीलप्रमाणेच
४. अॅपेंडिक्स म्हणजे शाकाहाराचा पुरावा आहे. - किंबहुना अॅपेंडिक्सचं निरुपयोगीपण हाच बदलत्या आहाराचा पुरावा नाही का?
५. सहजप्रवृत्ती, सफरचंद, कोंबडीचं पिलू. - पुन्हा मिश्राहारी बनत चाललेल्या प्रजातीची तुलना पूर्णपणे मांसाहारी प्रजातीशी करणं योग्य नाही.

थोडक्यात मानवाची शरीररचना 'अमुक खाण्यासाठी बनली आहे' वगैरे युक्तिवादांना फारसा अर्थ नसतो. गेली कित्येक हजार वर्षं माणूस सर्वच संस्कृतींमध्ये मांस खात आलेला आहे. त्याचा प्रतिवाद 'ठेविले निसर्गे तैसेचि रहावे' असं म्हणून करता येत नाही.

ह्या सगळ्या गोष्टी बर्‍याचशा हेच सुचवतात की शारिरिक दृष्ट्या मानवाला प्रामुख्याने शाकाहार हाच सुटेबल् ठरतो.

मानव खात असलेलं अन्न तपासून पाहिलं, तर ते खरंही आहे. सात बिलियन लोकांसाठी तीनशे मिलियन टन मांस बनतं. सरासरी दरडोई सुमारे सव्वाशे ग्रॅम. त्यातून दहा-पंधरा टक्क्यांच्या आसपास कॅलरी मिळतील. बाकीचा सगळा शाकाहारच.

माणसासारखे "शिजवून खाण्याची" कला/अक्कल इतर कुठल्या एपमध्ये आहे?
त्यामुळे सगळा धागाच बाद आहे!

धाग्याचा विषय मानव हा शाकाहारी आहे कि मांसाहारी आहे, जैविक निकषांवर हा नाही.
धाग्याचा विषय मानवाला जैविक गरजा भागवण्यासाठी शाकाहार जास्त सुयोग्य आहे कि मांसाहार हा नाही.
धाग्याचा विषय सुबुद्ध, प्रगत, विवेकी, विचारशील, सुसंस्कृत, (काय माणुसकी हाय का नाय असे कधी म्हणणारा) शाकाहारी आणि मांसाहारी मनुष्य यांत कोण अधिक भूतदयावादी आहे हा आहे.
------------
शुद्ध जैविक प्रेरणा पाहिली तर माणूस कपडे घालतो का नाही याने फरक न पडावा. कपडे न घालणारा पुरुष वा स्त्री जैविक निकषांवर तितकेच सुयोग्य वर्तन करते, कदाचित जास्त, जितके घालणारा. शिवाय एखाद्याने कपडे काढले तर असे काय दिसते ज्याचा इतका बाऊ करावा? काय दिसणार हे सर्वसाधारणपणे माहितच असते. मग कपडे न घालणे, कमी घालणे, सूचक घालणे, उत्तान घालणे, दिखावा करणे हे कमी सुसंस्कृत का मानतात? (मी फक्त भारताबद्दल बोलतो. आईसलँडमधे लोक राष्ट्रपतींकडून पदक घ्यायला नागडे जात असतील तर कल्पना नाही.) तर त्या वर्तना निगडीत अनेक भाव आहेत. वाईट हा आरोप कपड्यांवर नसून त्यामागील त्या भावांवर्/तत्त्वज्ञांनावर असतो.
-------------
मानवतेचा सजीवतेचा आदर हा एक हिस्सा आहे. मानवाने ऑर्गॅनिक मॅतर खायचे नाही म्हटले तर मरणे हाच एक पर्याय उरतो. मग सजीवतेच्या स्पेक्ट्रममधले जे उच्चजीव आहेत ते जास्त चविष्ठ आहेत अस्सोनही वनस्पती खाणे हे जास्त भूतदयावादी ठरते. जो प्राणी मनुष्यतेच्या जितका जास्त जवळ तितकी ती हत्या भीषण वाटते. माणसे मारणारी माणसे क्रूर असतातच, पण त्यातही स्वतःच्या बापाला मारनारी माणसे जास्त लॉजिकल म्हणवली जात नाहीत, विकृत म्हणवली जातात, मारणाराला इस्टेट लगेच मिळत असली तरी असेच म्हणतात. काय खायचे यात माणसाला क्रूर असण्याशिवाय पर्याय नाही, पण आपल्या किती निकटचा सजीव संपवायचा याचा सुसंस्कृत चॉइस मानवाची भूतदया दर्शवतोच दर्शवतो.
----------
पर्यायांच्या उपलब्धतेप्रमाणे आणि भारतीय संस्कृतीची प्रेरणा पाहिली तर, दिवसरात्र रेनडिअर खाणारा, त्याचेच दूध वापरणारा, बर्फाळ प्रदेशात राहणार दक्षिण न्यूझिलँडचा वासी भारतीय बटर चिकन खाणारापेक्षा जास्त भूतदयावादी ठरतो. प्रश्न किती मांस खाल्ले हा नाही, एकूण पार्श्वभूमीवर तुम्ही कसे वागत आहात हा आहे.

सामान्यत: माणूस अन्य मांसाहारी जनावरांप्रमाणे कच्च मांस पचवू शकत नाही. माणूस सर्व प्रकारचे शाकाहारी अन्न कच्च खाऊ शकतो आणि पचवू ही शकतो. हे कारण माणूस शाकाहारी आहे या साठी पुरेसे आहे.