दखल
#ऐसीअक्षरे #दिवाळी२०२३
दिवाळी अंक पाहिलात का?
दिनवैशिष्ट्य
२४ एप्रिल
जन्मदिवस : यंत्रमागाचा शोध लावणारा एडमंड कार्टराईट (१७४३), लेखक अँथनी ट्रॉलॉप (१८१५), सिनेदिग्दर्शक रॉबर्ट वीनं (१८७३), चित्रकार विलेम द कूनिंग (१९०४), सिनेअभिनेता, लेखक, निर्माता व दिग्दर्शक राजा परांजपे (१९१०), द. भारतीय अभिनेता राजकुमार (१९२९), अभिनेत्री शर्ली मॅक्लेन (१९३४), गायिका व अभिनेत्री बार्बारा स्ट्राइसंड (१९४२), डीएनएमधली माहिती आरएनएमध्ये प्रसारित होते हे शोधणारा नोबेलविजेता रॉजर क्रॉनबर्ग (१९४७), फॅशन डिझायनर जाँ-पोल गोल्तिए (१९५२), लोककलावंत तीजन बाई (१९५६), क्रिकेटपटू सचिन तेंडुलकर (१९७३)
मृत्युदिवस : लेखक डॅनिएल डीफो (१७३१), गायक दीनानाथ मंगेशकर (१९४२), चित्रकार जामिनी रॉय (१९७२), उद्योगमहर्षी शंतनूराव किर्लोस्कर (१९९४), अभिनेत्री, नाट्यदिग्दर्शिका व निर्माती पर्ल पदमसी (२०००)
--
जागतिक प्रयोगशाळा-प्राणी दिन
भारतीय जलसंपत्ती दिन.
प्रजासत्ताक दिन : गाम्बिया (१९७०)
वंशविच्छेद स्मृती दिन : आर्मेनिया
लोकशाही दिन : नेपाळ
१८०० : 'अमेरिकन लायब्ररी ऑफ कॉंग्रेस'ची स्थापना
१८९१ : ऑस्कर वाइल्डलिखित पुस्तक 'द पिक्चर ऑफ डोरिअन ग्रे' प्रकाशित.
१९१४ : पुंज सिद्धांतामधला महत्त्वाचा फ्रँक हर्ट्झ प्रयोग जर्मन भौतिक संघटनेसमोर दाखवला गेला.
१९१५ : आर्मेनियन वंशविच्छेद - इस्तंबूलमध्ये आर्मेनियन वंशाच्या २५० बुद्धिवादी आणि नेत्यांना अटक; पुढे ऑट्टोमन साम्राज्यभर झालेल्या आर्मेनियन वंशविच्छेदाची ही सुरुवात होती. सुमारे ८ ते १५ लाख मृत. आजही तुर्कस्तानात ह्या हत्याकांडाच्या उल्लेखाला तुर्कस्तानचा अवमान केल्याच्या आरोपाखाली शिक्षा होऊ शकते.
१९२२ : ब्रिटिश साम्राज्य बिनतारी (रेडिओ) टेलिग्राफने जोडण्याची योजना कार्यान्वित; इंग्लंडमधून कैरोशी संदेशवहन सुरू.
१९२३ : सिगमंड फ्रॉईडने त्याचा मानसशास्त्रीय सिद्धांत Das Ich und das Es (The Ego and the Id) या शीर्षकाखाली प्रसिद्ध केला. त्यात मांडलेल्या इगो, इड आणि सुपर-इगोच्या संकल्पनांनी आधुनिक मानसशास्त्राचा पाया घातला.
१९६७ : रश्याचे अंतराळयान सोयुझ-१ कोसळून अंतराळवीर व्लादिमिर कोमारोव्ह मृत्युमुखी
१९७० : चीनचा पहिला उपग्रह 'डॉँग फँग हॉँग-१'चे प्रक्षेपण
१९८१ : आय.बी.एम.ने पहिला वैयक्तिक संगणक प्रदर्शित केला.
१९९० : खगोलातल्या अनेक महत्त्वाच्या घटनांचे प्रथम निरीक्षण करणाऱ्या हबल अवकाशदुर्बिणीचे प्रक्षेपण
२००५ : जगातला पहिला क्लोन केलेला कुत्रा जन्माला आला.
२००६ : नेपाळचा राजा ग्यानेंद्रने ४ वर्षांपूर्वी बरखास्त केलेल्या संसदेला पुन्हा मान्यता दिली.
२०१३ : बांगलादेशातील सर्वात भीषण औद्योगिक अपघात - औद्योगिक इमारत कोसळून ११२९ कामगार ठार; २५०० जखमी.
दिवाळी अंक २०२३
आवागमन (navigation)
सध्या कोण कोण आलेले आहे?
सध्या 2 सदस्य आलेले आहेत.
- जयदीप चिपलकट्टी
- Rajesh188
प्रतिक्रिया
एकदा 'वाचली'. खरंतर पाहिली,
एकदा 'वाचली'. खरंतर पाहिली, किंवा अनुभवली असं म्हणता येईल. अजून अनेक वेळा अनुभवण्याची इच्छा आहे.
छापिल दिवाळी अंकापेक्षा
छापिल दिवाळी अंकापेक्षा वेगळ्या प्रकारचे माध्यम असल्याने, वेगळ्या प्रकारची, दर्जाची अनुभुती मिळावी अशी अपेक्षा आंतरजालावरील दिवाळी अंकांकडून असते. धनंजय यांचे असे प्रयोग अंकाला केवळ वाचनीय न ठेवता, प्रक्षणीय / अनुभवणीय करून ठेवतात.
मस्त प्रयोग आणि कविता! आभार!
- ऋ
-------
लव्ह अॅड लेट लव्ह!
च्यामारी
हापिसातून काहिच दृक -श्राव्य प्रकार जमणार नाहिये.
घरी जाइपर्यंत धीर धरावा लागेल बहुतेक.
--मनोबा
.
संगति जयाच्या खेळलो मी सदाहि | हाकेस तो आता ओ देत नाही
.
memories....often the marks people leave are scars
कविता किंवा दृश्य लघुनिबंध
कविता किंवा दृश्य लघुनिबंध, असे काहीही म्हणता येईल. कुठल्या विवक्षित नावाबाबत माझा आग्रह नाही.
अनुक्रमणिकेच्या सोयीसाठी "कविता" यादीखाली हा धागा घातला, ते चालण्यासारखेच आहे.
वर्गीकरणाबाबत फार मूलगामी चर्चेत जाऊ नये... म्हणजे जरूर जावे, पण माझ्याशी नव्हे
सांगायचे राहिले - संकल्पनाविषयक
सांगायचे राहिले - ही कृती दिवाळी अंकाकरिता संकल्पनाविषयक आहे.
रोचक प्रयोग
पहिल्यांदा शब्द मुंग्यांसारखे चालतांना वाटले. नंतर यंत्रातून पास्ता बाहेर पडत आहे असे वाटले. यांत्रिक-कंटाळवाणे. पण मग आणखी नंतर शब्द वाचल्यावर मजा आली.
प्रयोग
आधीच कविता, त्यात प्रयोग , त्यावर धनंजय... अवघड आहे....
कृपया मुळ कविता नेहमी सारखी कोष्टकातपण देणार का? नाहीतर अवघड आहे आमच्यासारख्या दहा वेळा वाचून १ वेळा समजले असे वाटणार्या व पाव वेळा लक्षात रहाणार्याला?
दृश्य लय, गती आहे पण आवाज नाही आहे ना व्हिडिओ ला? का आमचे स्पीकर्स आज बगावत पे उतर आये है?
आवाज नाही, बरोबर
आवाज नाही, बरोबर.
रुंद कोष्टक बनवणे कठिण गेले
पुढचे शब्द वाचताना
पुढचे शब्द वाचताना मागची ओळ लक्षात नाही रहात, त्याकरता मूळ कविता दिसली पाहीजे ना माझ्यासारख्या वाचकाला.
शिवाय अती जलद गतीत वाचून पडलात, चक्कर आली, दुखापत झाली तर कवी तसे ऐसीअक्षरे जबाबदार नाहीत हा वैधानिक चेतावनी इशारा नको? अमेरीकेत कोणी स्यू केले म्हणजे?
राहवेना
म्हणून कविता ऐकण्याआधीची प्रतिक्रिया:
'स्यू'कर मेरे मन को, किया तूने क्या इसा१रा, बदला ये मौसम, इ.इ.इ.
१उच्चारसौजन्यः वसंते(कार्टे) रंग दे(बघू).
माहिष्मती साम्राज्यं अस्माकं अजेयं
वाहव्वा
वाहव्वा...
झकास...
कल्पक.....
आताच पाहिला पहिला विडियो. हे असे सुचण्याचे कौतुक वाटते.
--मनोबा
.
संगति जयाच्या खेळलो मी सदाहि | हाकेस तो आता ओ देत नाही
.
memories....often the marks people leave are scars
मस्त
मस्त प्रयोग! ४-५ दा पाहिला. अजून बऱ्याचदा बघेन. सुंदर कल्पना.
धनंजय _/\_ कसं काय सुचत हे
धनंजय _/\_ कसं काय सुचत हे तुम्हाला!!! मस्त प्रयोग! भन्नाट कल्पना!
गेल्यावर्षीपण ज्या शब्दावर क्लिक केलय त्यानुसार पुढची ओळ येण्याची कल्पना भारी होती.
पण तरीही
आधीच कविता, त्यात प्रयोग , त्यावर धनंजय... अवघड आहे.... >> +१
छान च प्रयोग आहे!
वेगळ्या माध्यमामुळे, जे म्हणायचे आहे, ते 'दाखवून' देता येते, हे किती छान जमलंय, आणि विषयाची निवडही 'दाखवण्याजोगी', थोडी सुगम, थोडी दुर्गम अशी आहे.
आवाज येणे अपेक्षित आहे का? मला आला नाही.
तांत्रिकदृष्ट्या कसे साध्य करावे हे मला माहिती नाही, पण सध्या संपूर्ण पटलाच्या केवळ मध्यभागातील चौकोनात शब्द दिसत आहेत. जर ते जास्त दूरपर्यंत रांगेत दिसले असते, तर जास्त आवडले असते असे म्हणू का? कि एकावेळी ओळीतले केवळ ३-४ च शब्द दिसणे हाही कवितेचा एक भाग आहे?
एखादे वाक्य, एखादी तान, आपल्यासमोर उलगडतांना, पुढे काय आहे, ह्या विचारात श्रोत्यांना/वाचकांना गुंगवून ठेवणे, हे कलाकाराचे मोठेच कौशल्य आहे. तुम्ही तसे मुद्दाम दाखवले आहे, का नाही, हाही एक चर्चेचा विषयच होईल!
कलाकृतीचा 'संपूर्ण' अर्थ कळण्यात मजा नाही.
कुठल्याही कलाकृतीतली हीच मजा मला फार भावते, की कलाकाराला काय म्हणायचे असते, त्याकरता कलाकार कुठले निर्णय घेतो/घेते, पण बरेचदा अनवधानाने घेतलेले निर्णयही कलाकृतीला अधिक समृद्ध करून जातात.
धन्यवाद - (आवाज नाही)
धन्यवाद.
चित्रफितीत आवाज नाही - दृश्यमाध्यमच आहे या फितीत.
अगदी बाजूपासून आल्यास बरे दिसले असते, मान्य. काही नव्हे, तर मध्ये एक जाडसर रेषांची चौकट तरी हवी होती,आणि त्या चौकटीच्या कडेतून शब्द येऊ शकले असते.
तीन चारच शब्द दिसण्यामागील हेतू असा, की फक्त एकच आडवी ओळ वाचत जाण्याची नेहमीची क्रिया न होता सर्व ओळी वाचणे प्राथमिक व्हावे.