मनातले छोटे मोठे प्रश्न - भाग १३
व्यवस्थापकः ही धागामालिका आपल्या मनात येणारे, नेहमी नेहमी डोकावणारे विचार मांडण्यासाठी आहे. कधी कधी आशय फार मोठा नसतो. फार खोल विचार केलेला नसतो. तो विचार/ कल्पना/ प्रश्न/ गंमत डोक्यात येते, जाते. कधी कधी आपण विसरतो, कधी कधी ती ती पुन्हा पुन्हा येत असल्याने आपण विसरू शकत नाही.
यापूर्वीच्या धाग्यावरचे प्रतिसाद १०० च्या वर गेले आहेत म्हणून हा पुढचा धागा.
---
१. १९९१ नंतर भारतात एकूण किती नोकर्या निर्माण झाल्या?
कोणत्या क्षेत्रात किती?
आणि त्यात लिंगगुणोत्तर किती आहे?
२. शिक्षणात महिलांसाठी आरक्षण कधीपासून सुरू झाले?
त्याचा नोकर्यांतील गुणोत्तरावर कसा परीणाम झाला?
१. १९९१ नंतर भारतात एकूण किती
१. १९९१ नंतर भारतात एकूण किती नोकर्या निर्माण झाल्या?
आकडेवारी फारशी नसली तरी याचं उत्तर देणं सोपं असावं. गेल्या २२-२३ वर्षांत जितक्या प्रमाणात लेबर फोर्स वाढला - किमान तितक्या तरी नवीन नोकऱ्या निर्माण झाल्या असाव्यात. (अनएंप्लॉयमेंट रेट ९१ इतकाच जवळपास आहेे हे गृहितक) तेव्हा हे उत्तर साधारणपणे पंधरा कोटींच्या आसपास येत असावं. यापेक्षा अधिक अचूक कसं द्यायचं माहित नाही.
कोणत्या क्षेत्रात किती?
कल्पना नाही ब्वॉ. पण आयटीमध्ये सुमारे ३ कोटी आहेत. पुढच्या प्रश्नांविषयी काहीच कल्पना नाही. लिंगगुणोत्तर ४० - ६० असावं असा ढोबळ अंदाज मांडून मी आपली रजा घेतो.
मिळालंच तर तुमच्याकडूनच उत्तर
मिळालंच तर तुमच्याकडूनच उत्तर मिळेल अशी खात्री होती. आभार :-)
प्रश्न विचारल्यावर मीपण थोड गुगललेलं. ही एक रोचक लिंक सापडली www.cis-india.org/internet-governance/blog/women-in-indias-it-industry
त्यातली ही वाक्यं महत्वाची
The International Labour Force recently reported that the rate of female participation in the total labour force[6] in India has fallen from 37% in 2004-05 to 29% in 2009-10, leaving India at the 11th lowest spot out of 131 countries.
आणि However, according to DataQuest's Best Employer Survey 2012, the percentage of women employed in the IT industry in India has actually decreased from 26% in 2010 to 22% in 2012[21] even though the number of jobs created in this sector continues to increase annually.
हो
तसं ऐकलय खरं.
निम्न मध्यमवर्गीय घरातील स्त्रिया जमतील ती कामे करतात.
थोडीफार आर्थिक स्थिती सुधारली; की स्त्रीसकट इतर कुटुंबियांनाही तिनं घरीच राहिलेलं अधिक बरं असं वाटतं.
मग जमत असेल तर त्या घरीच थांबतात.
cnbc, zee business वरील आर्थिक तज्ञांनी स्त्री रोजगाराच्या ट्रेंडचं जे विश्लेषण केलं; त्यात तरी हेच जाणवलं होतं.
रोचक दृष्टीकोन. मी थोडा
रोचक दृष्टीकोन. मी थोडा वेगळाच विचार करत होते. खालील दोन कारणांचा नोकरदार स्त्रियांच्या संख्येवर परीणाम झाला असावा असे वाटते.
१. Y2K नंतर आयटीत स्लअॅक होता. ०४ ला बूम चालू झाली. ०८च्या शेवटी परत डाऊन. आता परत अच्छे दिन येतील ही आशा ;-). रिसेशनमधे पुरूषांपेक्षा स्त्रियांच्या नोकर्या जाण्याची शक्यता जास्त आहे हे माझं लिमीटेड निरीक्षण.
२. परत भारतात शिक्षण, लग्न, मुलं हे साधारण एका पर्टीक्युलर वयाच्या रेंजमधे होते आणि मुल झाल्यावर बर्याच स्त्रिया करीअर सोडून देतात. परत हे माझं लिमीटेड निरीक्षण.
मुळात सहा कंपण्यांचा विदा २२% स्त्रिया दाखवतोय. मी काम केलेल्या दोन कंपणीततर १३ आणि ९%च होते गुणोत्तर.
नोकरी सोडणे
>>परत भारतात शिक्षण, लग्न, मुलं हे साधारण एका पर्टीक्युलर वयाच्या रेंजमधे होते आणि मुल झाल्यावर बर्याच स्त्रिया करीअर सोडून देतात. परत हे माझं लिमीटेड निरीक्षण.
नॉन आयटी क्षेत्रात घरी बसणे परवडते की नाही यावर ते ठरत असावे. म्हणून सुबत्ता वाढली की स्त्रिया नोकर्या सोडत असाव्यात (त्यांनी नोकरी सोडणे त्यांच्या नवर्यांना परवडत असावे).
अॅस्पिरेशन्स आणि
अॅस्पिरेशन्स आणि प्रायरीटीज.
माझ्या मित्रवर्गात 'तुम्ही लाख असाल हो डॉक्टर/इंजिनीअर/आयटीवाले पण तुमच्या मुलाला तुम्ही वेळ देऊ शकत नाही, त्याची दुपटी बदलू शकत नाही म्हणजे तुम्ही फार दुःखी/शोचनीय/हावरट असा विचार करणारे/र्या जास्त आहेत.
आता यात कोण बरोबर कोण चूक हे ठरवणारे आपण कोण टिकोजीराव :-).
जून महिना आयला
जून महिना आयला आणि शाळा सुरु व्हायची वेळ झाली की वह्या आणि पुस्तके घेणे आणि त्यांना कव्हरं घालणे हा एक महत्वाचा कार्यक्रम माझ्या ओळखीतले काही पालक नेमाने पार पाडत असतात, तत्संबधी काही प्रश्न नेहमी सतावत राहतात ...
१. नवीन वह्या पुस्तकांना कव्हरं घालायची पद्धत कधीपासून चालु झाली ?
२. खाकी कव्हरांचा आग्रह का धरला जातो ? साधा पांढरा कागद / कॅलेंडरचा कागद का चालत नाही?
३. पूर्वीच्या पुस्तकांपेक्षा आताच्या पुस्तकांचा दर्जा (कागदाचा, कण्टेंटचा नव्हे ;)) बराच बरा आहे. प्लास्टीक कोटींग असलेली आताची वह्या / पुस्तके कव्हरं न घालतादेखील वर्षभर टिकून राहणे सहज शक्य असतानादेखील कव्हरं घालण्याची सक्ती का केली जाते?
अगम्य
अशा कैक अगम्य प्रथा शाळेत चालू असतात.
क्षुल्लक चूक केल्याबद्दल शिक्षा करणे (छडीने मारणे,थोबाडित मारणे ) ही अशीच एक बिन्डोक आणि क्रूर पद्धत.
साला, स्पेलिंग चुकलं म्हणून दणादणा पाठीत गुद्दे घालणारं एक हिंस्त्र जनावर शिक्षक म्हणून लाभलं होतं.
गुन्हा आणि चूक ह्यातला फरक कित्येक शिक्षकांना कळत नसे.
कुणी शिक्षक दोन प्रश्नांमध्ये एकच किंवा दोनच ओळी सोडा म्हणून दरडवायचे.
कुणी घाणेरडं थोबाडात तंबाखू,गुटखा खाउन यायचं.
गणिताची मास्तरिण तर धन्य होती.
उत्तरं चुकली सटासट फटके चालू. थकेस्तोवर मारत असे.
ही सगळी मंडळी सामान्य मनस्थितीत असावीत काय, ह्याबद्दल आता प्रश्न पडतो.
तेव्हा "शिक्षकांचा धाक असलाच पाहिजे " ह्या ब्लँकेट विधानाखाली सगळं चालून जात असे.
ही सगळी मंडळी सामान्य
ही सगळी मंडळी सामान्य मनस्थितीत असावीत काय, ह्याबद्दल आता प्रश्न पडतो. >> तू अजून प्रश्नातच आहे का? मीतर 'नव्हती' असा निष्कर्शदेखील काढला. त्यामुळेच कोणी आपल्या ज्येष्ठ नागरीक पालकांना सो कॉल्ड नीट वागवत नसेल तर मी लगेच त्या मुलांना वाईट ठरवत नाही. त्यांच बालपण कसं गेलय हे त्यांचत्यांनाच माहीत. चाइल्ड अब्युजचा फार विचार होत नाही आपल्याकडे. उडान पाहीला असेलच.
गेले ते दिवस... थ्यांक गॉड!
आमच्या मुलांच्या प्राथमिक शाळेत शिक्षा म्हणून (१) आहे त्यापेक्षा कमी इयत्तेच्या वर्गात१ एखाद्या तासापुरते / दिवसापुरते बसवणे, (२) फ्रॉक घालून सर्व वर्गांतून फिरवून आणणे२ किंवा (३) वरील (१) आणि (२)चे काँबिनेशन, असल्या शिक्षा धोरणाने असत. (बाकी छडीने किंवा फूटपट्टीने बोटांवर - क्वचित्प्रसंगी डोक्यावरसुद्धा३ - मारणे, पायाचे आंगठे धरून बाकावर उभे करणे, डबा खाण्यास बंदी वगैरे प्रकार तर नित्याचेच होते.
त्या काळी समाजात जागरूकता नव्हती, एवढेच म्हणता येईल. (उलट, असल्या गोष्टी 'कडक शिस्तप्रियता' म्हणून वाखाणल्या जाण्याचीच शक्यता अधिक. यात काही विकृत आहे, प्रचंड गैर आहे, असे संबंधित शिक्षकांच्या तर सोडाच, पण पालकांच्यासुद्धा डोक्यात - पालक काळाच्या मानाने फारच एन्लाइटन्ड असल्याखेरीज - येत नसे.)
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
१ म्हणजे, मुलगा तिसरीत असल्यास शिक्षा म्हणून त्यास केजीच्या किंवा पहिलीच्या वर्गात बसवणे.
२ खास या प्रयोजनाकरिता शाळेच्या संग्रही एक ठेवणीतला फ्रॉकदेखील होता. (मुलांच्या शाळेत!)
३ हेही क्वचित - थ्यांकफुली क्वचितच - पाहिलेले आहे. एक प्रसंग चांगलाच आठवतो. तेव्हा मी बहुधा पहिलीत असेन. एक कोणता तरी धडा होता - बहुधा पंचतंत्रातील नाहीतर हितोपदेशातील ष्टोरी असावी. नक्की तपशील आठवत नाहीत, पण एकदा कोणीतरी एक जण प्रीअॅरेंजमेंटने दुसर्या कोणाच्यातरी टाळक्यात काठी हाणतो, तर तो दुसरा (ज्याच्या टाळक्यात हाणले तो) सोन्याची बनतो आणि ते सोने पहिल्यास (हाणणार्यास) मिळते, ते पाहून तिसरा कोणीतरी हावरटपणे चौथ्याच कोणाच्यातरी टाळक्यात हाणतो, तर तो चौथा (अगोदर तसे ठरवलेले नसल्याने) सोन्याबिन्याचा वगैरे काही होत नाही, म्हणून हा तिसरा मग पाचव्याला, सहाव्याला, सातव्याला वगैरे हाणत सुटतो, ते सर्वजण एक तर प्रॉम्पली मरतात नाही तर जखमी होतात, पण एकही लेकाचा सोन्याचा बनत नाही, म्हणून मग त्या तिसर्यास (इतक्या सार्यांना हाणले म्हणून) खूप मोठी शिक्षा होते. (गूगलशोधाअंती सविस्तर कथा येथे सापडली. गरजूंनी जरूर लाभ घ्यावा.)
तर हा धडा नुकताच शिकवून झाला होता, नि शिक्षिका नुकतेच प्रश्न विचारू लागली होती, तेवढ्यात मधल्या (डबा खायच्या) सुट्टीची घंटा झाली, तरीही प्रश्न विचारून झाल्याशिवाय सोडायचे नाही, म्हणून शिक्षिका हटून बसल्यावर काही मुलांनी दंगा सुरू केला, म्हटल्यावर शिक्षिकेने चिडून प्रस्तुत ऑफेंडर्सच्या टाळक्यांत फूटपट्टी हाणली. म्हटल्यावर, मागच्या बाकावरून कोणीतरी चिवचिवलेच: 'बट टीचर, नोबडी टर्न्ड इंटू गोल्ड!'४
४ आमची प्राथमिक शाळा इंग्रजी माध्यमाची - सदाशिवपेठी इंग्रजी का होईना, पण इंग्रजी माध्यमाची - होती, हे या निमित्ताने नमूद करणे इष्ट आहे. पुढे चौथीतून पाचवीत जाण्याच्या वेळेस आमच्या तीर्थरूपांस काही हुक्की येऊन त्यांनी आमची रवानगी मराठी माध्यमाच्या शाळेत केली, परंतु तो वेगळा किस्सा आहे. त्याबद्दल पुन्हा कधीतरी.
फ्रॉक घालून फिरवणे हे आधी
फ्रॉक घालून फिरवणे हे आधी ऐकलं आहे. भावे स्कूल का? ती मराठी माध्यमाची आहे अशी माझी समजूत होती.
आमच्या तिसरीच्या बाई टेबलावर बसून शिकवायच्या आणि डस्टर फेकून मारायच्या. त्याकाळचे लाकडी टोकदार कोने असलेलं डस्टर. एका मुलीला कपाळावर खोक पडून रक्त आल्यावर खडू फेकून मारायला चालू केलं :-)
ओहो!
अच्छा, भावेस्कुलातसुद्धा का? म्हणजे बर्यापैकी कॉमन पद्धत दिसतेय... मला वाटले आमच्याच शाळेची खासियत म्हणून.
(अवांतर: भावेस्कूल प्राथमिकसुद्धा आहे? माझी कल्पना होती फक्त हायस्कूल आहे म्हणून. आणि इंग्रजी माध्यमाची नसावी. अनलेस इतक्यात झाली असली तर.)
बाकी डस्टर फेकून मारणे ही तर इंडस्ट्री स्टँडर्ड पद्धत असावी.
शिक्षा
शिक्षा गुन्ह्याला असावी; चुकांना नाही; असे माझे म्हणणे आहे.
विद्यार्थ्याचे स्पेलिंग चुकले तर त्याला लाथा बुक्क्यानी तुडवणे, थोबाड सुजेस्तोवर बदडणे
ह्यातून ते बावचळण्याखेरिज नक्की काय साध्य होते हा प्रश्न आहे.
गुन्हा म्हणजे :-
आमच्या वर्गात एक टग्या होता.दादागिरी करीत असे. ताकत दाकह्वायची म्हणून पोरांना झोडत असे.
शेजारच्या शाळेतल्या मुलींशी गैरवर्तनाचे प्रकार उच्च माध्यमिक मध्ये असताना त्याने सुरु केले.
अशा प्रकारच्या पोट्ट्यांना त्यावेळी सर्व शिक्षकांनी मिळून बेक्कार धुतला होता.
त्याबद्दल विशेष काही वाटत नाही . पोरिंची छेड काढणे, इथे तिथे हात लावणे ,चेष्टा पोरांना मारहाण करणे हा गुन्हाच होय.
त्याबद्दल फारसे काही नाही.
चुका म्हणजे :-
पण असा गुंड, मवाली आणि स्पेलिंग चुकवणारे कोकरु(उदा :- तारे जमीं पर मधील ते पोर - इशान अवस्थी) ह्यांना जवळपास सारखीच शिक्षा कशी ?कुणाला मी आतिशयोक्त करत आहे असे वाटत असेल; पण खरोखर गुणाकर, भागाकार चुकला, स्पेलिंग चुकले
म्हणून मारणारी दोन तीन जनावरं शाळेत होती. ती काय शिकवत आहेत; हे आख्ख्या वर्गात एकालाही कळत नसेल
तर तो मुलांचा नसून त्या थोर , परमआदरणीय गुरुपूज्य शिक्षकाचा दोष नाही का ?
आता दोनेक दशकापूर्वीपर्यंत शिक्षेच्या नावाखाली मारहाण करणे प्रचलितच होते; असे म्हणणे असेल तर ते मान्य आहे.
तेव्हा अधिक मंडळी मारहाण करीत. पण तेव्हाही, चुकांबद्दल मारहाण न करणारे शिक्षक होतेच की. (ते गुन्ह्यांबद्दल मात्र अत्यंत हिंस्त्र होत.)
असो.
कव्हर वरून आठवलं. परवा त्या
कव्हर वरून आठवलं. परवा त्या एका मराठी मालिकेत* पण असच वह्या-पुस्तकांना कव्हर घालायचं दृश्य अशक्य ग्गोग्गोड करून दाखवलं होतं, की आई-बाबांनी कसे पुस्तकांना कव्हर घालायचे संस्कार केलेत आपल्यावर. जसं काही पुस्तकांना कव्हर घालणे हा देखील भारतीय संस्कृतीचा एक अविभाज्य घटक आहे आणि तो न पाळणारे म्हणजे असंस्कृत/गुन्हेगार(कव्हर घालण्यात काही गोड आठवणी असतीलही पण त्याचं ते ग्गोग्गोड चित्रण अंगावरच आलं).
मालिकेत* - हो ही तीच मालिका 'जुलाब झालेली बाई' (जूळूनी येती रेशीमगाठी) ज्यात त्या नायिकेच्या चेहर्यावर सदा असे भाव असतात जसं काही खळखळून जुलाब झालेत तिला आणि ती अगदी थकून/गळून गेली आहे. ह्या बाईची सासू म्हणजे कहर - ही सासू साखरेच्या पाकात अंघोळ करत असावी, साखरेचा पाकच पीत असावी, साखरेची पोळी आणि साखर भात खात असावी आणि साखरच ओकत असावी आणि .... असो तर ती अशी ग्गोग्गोड आज्जी/आई/सासू/बायको/शेजारीण्/विहीण वैगरे असते.
काय करतोस बाबा - एकत्र कुटूंब
काय करतोस बाबा - एकत्र कुटूंब पद्धतीचे दुष्परिणाम ;)
वेल अर्थात नियमित बघत नाही पण ते म्हणतात ना कधी कधी बघायचं टाळायचं म्हंटलं तरी इट्स 'सो बॅड द्याट इट्स गुड' मुळे मजा येते आणि माझ्या अश्या आचरट कमेंट ऐकल्या की आई त्या फालतू कमेंट ऐकण्यापेक्षा माघार घेऊन रिमोट माझ्या हातात देते, जिंकण्यातला हा (अघोरी) आनंद काही औरच :D
गोग्गोड
त्या सासूच्या (सुकन्या कुलकर्णीच करताहेत ना ती भूमिका ?) गोग्गोडपणाबद्दल सहमत.
कहर - ही सासू साखरेच्या पाकात अंघोळ करत असावी, साखरेचा पाकच पीत असावी, साखरेची पोळी आणि साखर भात खात असावी आणि साखरच ओकत असावी आणि .... असो तर ती अशी ग्गोग्गोड आज्जी/आई/सासू/बायको/शेजारीण्/विहीण वैगरे असते.
=))
ह्या बाईची सासू म्हणजे कहर -
ह्या बाईची सासू म्हणजे कहर - ही सासू साखरेच्या पाकात अंघोळ करत असावी, साखरेचा पाकच पीत असावी, साखरेची पोळी आणि साखर भात खात असावी आणि साखरच ओकत असावी आणि .... असो तर ती अशी ग्गोग्गोड आज्जी/आई/सासू/बायको/शेजारीण्/विहीण वैगरे असते.
मायला मग मधुमेहासोबत मधुपुरीषही होत असावा =)) ईईईईईईईईईईई =))
फाल्तू
फाल्तू ...
काहीही...
उगीच शब्दांत पकडू नकोस.
आर्थिक दृष्ट्या सक्षम असणं म्हणजे कर्तबगारीचं इंडिकेटर नैय्ये का ?
"सुंदर दिसणं " म्हणजे प्रत्यक्षात "पांढरी/गोरी बायको हवी" हे स्पष्ट सांग ना .
कर्तबगारी आणि नुसतं "दिसणं" ह्याची तुलना तरी होते का ?
पुरुषांनी केलेलं जस्टिफाय करायला ही काहीही तुलना सुरु आहे झालं.
काहीतरी तार्किक बोला.
"सुंदर दिसणं " म्हणजे
"सुंदर दिसणं " म्हणजे प्रत्यक्षात "पांढरी/गोरी बायको हवी" हे स्पष्ट सांग ना .
प्रत्येकाचं सौंदर्य वेगळं. स्वतःला सुंदर वाटणारी बायको पाहिजे हा झाला मुख्य निकष.
तदुपरि, पुरुषाची कर्तबगारी अन स्त्रीचे सौंदर्य हा वंशसातत्य नीट राहील हे ठरवण्याचा निसर्गाचा क्रायटेरिया आहे म्हंटात बॉ. पण मानवी समाजात यांपैकी एकाच गोष्टीची अपेक्षा कूल तर दुसर्या गोष्टीची अपेक्षा अनकूल का कसते?
सुंदर बायको पाहिजे असे म्हटले तर म्हंटात काय साला पर्व्हर्ट आहे. तेच चांगला श्रीमंत नवरा पाहिजे म्हटले तर हावरट का म्हणू नये इतकाच सवाल आहे.
ओके. अज्ञ इ. असलेल्या
ओके. अज्ञ इ. असलेल्या आमजनतेबद्दलचे निरीक्षण योग्य असले तरी 'कमीपणाच्या आरोपां' बद्दल असहमत आहे. पण ते एक असोच.
तुलनेने 'लिबरल' गटात पाहिले तर धनासक्तीत दोष नै मात्र सौंदर्यासक्तीत दोष आहे असे काहीसे चित्र उभे राहते. हे मला अतिशय रोचक वाटतं, म्हणून म्हणालो.
स्त्री कमावती असो किंवा नसो,
स्त्री कमावती असो किंवा नसो, ती आर्थिकदृष्ट्या किमान सक्षम असलेला पुरुष पाहते हे चूक की बरोबर? (योग्य/अयोग्य अशा अर्थी नव्हे तर ट्रू/फॉल्स अशा अर्थी.)
हे बरोबर(ट्रू) असेल तर ते योग्य आहे का?
आणि लास्टलि- पुरुषाने किमान सौंदर्य असलेल्या स्त्रीची अपेक्षा करणे हे चूक की बरोबर(राईट-राँग या अर्थी)?
हे बरोबर आहे नी माझ्या मते ते
हे बरोबर आहे नी माझ्या मते ते एका मर्यादेपर्यंत(च) योग्य (व्यावहारिक) आहे.
बाकी, पुनरुत्पादन करू इच्छिणार्या पुरूषाने आपल्याला चाळवु शकेल व आपणही तिला चाळवू शकू अश्या स्त्रीची अपेक्षा करणे योग्य वाटते.सिमीसौंदर्य म्हणताना इतपतच अर्थ अपेक्षित असेल तर वर उत्तर दिले आहे.
शेवटी:
हे मान्य करताना, पुरुषांनीची स्त्रियांची स्थिर व खंबीर आर्थिक कुवत व पुनरुत्पादनाची इच्छा असणार्या स्त्रियांनीही पुरूषांची चाळवण्याची क्षमता बघणेही तितकेच योग्य आहे हे मात्र अमान्य असू नये
हे मान्य करताना, पुरुषांनीची
हे मान्य करताना, पुरुषांनीची स्त्रियांची स्थिर व खंबीर आर्थिक कुवत व पुनरुत्पादनाची इच्छा असणार्या स्त्रियांनीही पुरूषांची चाळवण्याची क्षमता बघणेही तितकेच योग्य आहे हे मात्र अमान्य असू नये
होय अर्थातच. पण आनलैन फोरमांमध्ये "पुरुषांची इच्छा भी कोई इच्छा है? पेट्रिआर्कल ठरकी साले!" अशा स्टाईलचे प्रतिसाद दिले जातात त्यामुळे म्हणालो इतकेच. सहमत आहेच.
आपल्या काही ठराविक मागण्या
आपल्या काही ठराविक मागण्या असण्यात काहीच गैर नाही. त्याबद्दल कोणाबद्दल मतं बनवणं विनोदीच आहे. (आणि कोणीतरी, कुठेतरी, काहीतरी मत बनवतं म्हणून "माणसांनी कुत्र्याला चावणं चूक आहे" असली बडबड करणं त्याहून जास्त हास्यास्पद आहे.)
आक्षेप घेण्याची वेळ येते ती माणसाचं वस्तुकरण करताना. ठराविक, आपल्याला ठराविक पद्धतीने आवडणाऱ्या स्त्री-पुरुषांनी आपलं वस्तूकरण केलेलं आपल्याला, कोणालाही चालतं, आवडतं. (उलट ठराविक लोकांनी वस्तुकरण केलं नाही तर भांडणंच व्हायची.) पण एखाद्याा व्यक्तीला रस नाही हे पुरेसं व्यक्त झाल्यानंतरही, नकार मिळाल्यानंतरही तेच पुढे सुरू राहिलं तर आक्षेप घेण्यासारखी परिस्थिती उद्भवू शकते. रस्त्यावरून जाणाऱ्या मुलीला नाक्यावरच्या पोरांमध्ये रस नसेल तरीही तिच्याकडे पाहून अश्लील बोलणं, शिट्या मारणं हे प्रकार नावडत्या वस्तूकरणात मोडतात. हा प्रकार इथपर्यंतच मर्यादित असेल तरीही एकवेळ ठीक म्हणता येईल, पण ते तसं थांबतंच असं नाही. अॅसिड हल्ला, बलात्कार, स्पर्श करणं हे सरळसरळ दिसणारे गुन्हे आहेत. त्याशिवाय या प्रकारांच्या भीतीमुळे मुलींच्या घराबाहेर पडण्यावर बंधनं, मानसिक ताण इत्यादी प्रकारांमुळेही मुलींचं नुकसान होतं.
याचा सरळ, थेट संबंध सौंदर्याची मागणी करण्याशी नाही. पण त्याजोडीला मुलींना हे सगळं बॅगेज वागवावं लागत असल्यामुळे अनेकांच्या सभ्यपणाच्या कक्षेत अशी अभिव्यक्ती बसत नाही.
पुरुष स्त्रीसारखेच उत्क्रांत
पुरुष स्त्रीसारखेच उत्क्रांत झाले असते तर अवघड झालं असतं ब्वा.
आजच्यासारखंच अनेक वर्षे चालत राहिलं तर कदाचित अशाच पुरुषांचा वंश टिकल्याने दोघंही कमाईकडेच प्रामुख्याने बघू लागतील आणि "फ्लर्टिंग" नामक सुंदर प्रकार नष्ट होईल असे वाटते कधीकधी. ;-)
अर्थात फ्लर्टिंग आहे याचा अर्थच बायकाही फक्त एकाच पुरूषाच्या "पाहण्यावर" खूश राहतात असे नाही हेही खरेच म्हणा. :-)
बाईने जवळ जवळ प्रत्येक कमावता
बाईने जवळ जवळ प्रत्येक कमावता पुरुष पसंत करणे हे जसे समर्थनीय नाही (व उत्क्रांतीतूनही आलेले नाही),
हे गोंधळाचं वाक्य आहे. नक्की काय म्हणायचं आहे?
कमावता पुरुष आणि बिनकमावता पुरुष यात इतर सर्व गोष्टी सारख्या असतील तर कमावता पुरुष निवडणं हे उत्क्रांतीतूनच आलेलं आहे. इतरांवर अधिकार गाजवणारा, आपल्या भविष्याची काळजी मिटवणारा, आपल्या अपत्यांना पोसू शकणारा पुरुष निवडण्याकडे असलेला स्त्रियांचा कल हा उत्क्रांतीतूनच आलेला आहे. तसंच थत्तेंनी म्हटल्याप्रमाणे (जवळपास) प्रत्येक स्त्रीकडे मादी म्हणून पाहण्याचा पुरुषांचा दृष्टिकोनही उत्क्रांतीतूनच आलेला आहे. मग या दोनमधलं त्याज्य किंवा स्वीकारार्ह काय? थत्तेंचं म्हणणं असं आहे की जर दोन्ही आपल्या नैसर्गिक देणग्या असतील तर एक त्याज्य दुसरी स्वीकारार्ह असं म्हणू नये. 'बिचाऱ्या बायका करतात ते नैसर्गिक ऊर्मीपोटी आणि हरामखोर पुरुष करतात ते ते स्वतः हरामखोर असल्यामुळे!' हे म्हणणं दुटप्पी आहे.
नैसर्गिक ऊर्मी सगळ्याच स्वीकाराव्यात का? अर्थातच स्वीकारू नये. त्यांवर काही बंधनं घालू नयेत का? अर्थातच घालावीत. मात्र एखाद्या कृतीचं किंवा तीवर बंधनं घालण्याचं जस्टिफिकेशन देताना स्त्री-पुरुष भेदभाव होता कामा नये.
प्रत्येक विषयी
स्त्रीने 'प्रत्येक' पुरुषाकडे प्रोव्हायडर (एटीएम) म्हणून पाहणे हे उत्क्रांतीतूनच आलेले आहे; त्यातील 'एकाची निवड'* करणे हेही उत्क्रांतीतूनच आले आहे.. तसेच पुरुषाने 'प्रत्येक' स्त्रीकडे मादी म्हणून पाहणे हेही उत्क्रांतीतूनच आलेले आहे.
अर्थात पुरुषांनी तसेच वागावे (तसे वागण्याची मुभा असावीच) असे माझे म्हणणे नाही.
*फॉर व्हॉटेव्हर रीझन लाइक मूल जन्माला घालण्यात स्त्रीची गुंतवणूक खूप असते वगैरे.
वा... राजेशरावांनी छान
वा... राजेशरावांनी छान मांडलाय ओरिगिनल मुद्दा.
नैसर्गिक ऊर्मी सगळ्याच स्वीकाराव्यात का? अर्थातच स्वीकारू नये. त्यांवर काही बंधनं घालू नयेत का? अर्थातच घालावीत. मात्र एखाद्या कृतीचं किंवा तीवर बंधनं घालण्याचं जस्टिफिकेशन देताना स्त्री-पुरुष भेदभाव होता कामा नये.
कुठल्या स्विकाराव्यात आणि कुठल्या त्याजाव्यात हे कसं ठरतं/ठरवणार?
कुठल्या स्विकाराव्यात आणि
कुठल्या स्विकाराव्यात आणि कुठल्या त्याजाव्यात हे कसं ठरतं/ठरवणार?
हेच विचारायचे आहे. लैंगिक संबंधांवर बंधने असावित पण संपत्ती कमवण्यावर काहीही मर्यादा नसावी हे कोणी आणि का ठरवलं?
कदाचित हा वेडगळपणा आहे सगळा. बहुसंख्य लोक म्हणतील तो नियम होतो. बहुसंख्य लोक तार्किकदृष्ट्या बरोबर असतीलच असे नाही.
+
>>नैसर्गिक ऊर्मी सगळ्याच स्वीकाराव्यात का? अर्थातच स्वीकारू नये. त्यांवर काही बंधनं घालू नयेत का? अर्थातच घालावीत. मात्र एखाद्या कृतीचं किंवा तीवर बंधनं घालण्याचं जस्टिफिकेशन देताना स्त्री-पुरुष भेदभाव होता कामा नये.
परफेक्ट. +१००
आर्ग्युमेंटला समपातळीत आणल्यानंतरचे अवांतरः सिव्हिलाइज्ड पुरुषांच्या नैसर्गिक उर्मींवर अनेक बंधने (पुरुष) समाजधुरीणांनी घातली आहेत. ती स्त्रीसन्मानासाठी मात्र घातलेली नाहीत तर स्वतःच्या आत्मसन्मानाच्या रक्षणासाठी घातलेली आहेत.
दरवेळेस ते इतकं सिंपल साधं
दरवेळेस ते इतकं सिंपल साधं नसतं. उघड उघड कोण कबूल करेल की मी {त्याच्या/तिच्या}कडे सेक्स ऑब्जेक्ट म्हणून पाहतो/पाहते? दोहोंच्या वागण्यात गुणात्मक फरक नाही इतकेच म्हणायचे आहे. तेही लोकांना मान्य असू नये याचे परमाश्चर्य वाटते.
अन बेसिकली, एखाद्या स्त्री/पुरुषास पाहून त्याबरोबर संभोगाची कल्पना करणे म्हंजे ती व्यक्ती सेक्स ऑब्जेक्ट आहे असे मानणे होते काय? माझ्या मते नाही.
सेक्स ऑब्जेक्ट म्हंजे ही
सेक्स ऑब्जेक्ट म्हंजे ही व्यक्ती फक्त सेक्स करण्याच्या लायकीची आहे असे काहीसे मानणे. सेक्स सोडून त्या व्यक्तीच्या व्यक्तिमत्त्वाला अन्य आयाम नाहीत असे मानणे.
निव्वळ संभोगेच्छा डजंट इंप्लाय अबोव्ह. सम लोदिंग, डीसरिस्पेक्ट प्लस लस्ट मेक्स अ व्यक्ती सेक्स ऑब्जेक्ट इन वन्स आईज़.
या एका बाबतीत माझं बॅट्याला
या एका बाबतीत माझं बॅट्याला अनुमोदन आहे.
एखाद्या व्यक्तीकडे बघून मनात काही इच्छा उद्भवणं म्हणजे लगेच त्या व्यक्तीला सेक्स ऑब्जेक्ट मानणं असं थोडंच असतं होय? ती इच्छा हा निसर्गाचा भागच आहे. त्या इच्छेच्या परिणामी मी त्या व्यक्तीची इच्छा / संमती / इतर व्यक्तिविशेष विचारात न घेता, निसर्गानं ती व्यक्ती माझ्यासह रत होण्याकरताच फक्त निर्माण केली आहे असं मानून चालले, तर ते ऑब्जेक्टिफाय करणं झालं.
एक शंका: रस्तावरच्या अनोळखी
एक शंका: रस्तावरच्या अनोळखी पुरुषाकडे एटीएम मशिन म्हणून लाळ गाळत पाहणार्या स्त्रिया कोणी बघीतल्यात का?
दादासाहेब देशपांडे उवाच : का ? त्यांना बंदी केल्ये का कुणी ?
प्रतिप्रश्न : एक्झॅक्टली काय कारण आहे की हे घडत नाही ? स्त्रियांना या आनंददायी, विन्-विन अॅक्टिव्हिटी बद्दल एवढी अनुत्सुकता का असते ? व पुरुषांना इतकी अत्युत्सुकता का असते ? What are the origins of this dis-interest on part of women in this win-win activity?
(कृपा करून - निसर्ग पुरुषास माफ करतो पण स्त्री ला माफ करत नाही असे बकवास उत्तर अपेक्षित नाही.)
__________________________________________________________________________
दादासाहेब देशपांडे म्हंजे कुर्यात सदा टिंगलम मधले - प्राध्यापक दादासाहेब देशपांडे (निवृत्त) (मराठी)
स्त्रिया प्रअॅक्टीकल असतात.
स्त्रिया प्रअॅक्टीकल असतात. - सहमत होणे अवघड आहे. पण सहमत झालो तरी ... प्रॅक्टिकल होणे एवढे इष्ट का आहे ? प्रॅक्टिकलच्या उलट स्वप्नाळू, फँटसी, रोमँटिसिझम च्या दुनियेत राहणे हे इष्ट का नाही ?
खालील मुद्दे पहा -
फक्त बघुन काय होणारे? पैशे थोडीच विड्रॉ करता येणारेत एटीएममधून? म्हणून बघत नाहीत.
१) बघुन समाधान मिळवणे हा ही एक समाधान मिळवण्याचा मार्ग आहे. चित्रपट बघून एका विशिष्ठ भावनेचे समाधान होते की नाही ? ते चित्रपटातील सगळे बंगले गाड्या आपल्याला मिळते का ? (आक्षेप हा असेल की पुरुषच चित्रपट जास्त बघतात. थेटरातून बाहेर आलेल्या गर्दीत पुरुष जास्त असतात. पण मुद्दा भावनेचे समाधान निदान काही प्रमाणावर होते की नाही - हा आहे.)
२) फँटसी ही संकल्पनाच का जन्मास येईल ?
३) व in the face of major hindrances - एक प्रॅक्टिकल व्यक्ती मिळेल त्या मार्गाने समाधान मिळवण्याचा यत्न नाही का करणार ? की मिळणार्या सुखाकडे पाठ फिरवेल ?
४) विंडो शॉपिंग बायका जास्त करतात की पुरुष ?
प्रॅक्टिकलच्या उलट स्वप्नाळू,
प्रॅक्टिकलच्या उलट स्वप्नाळू, फँटसी, रोमँटिसिझम च्या दुनियेत राहणे हे इष्ट का नाही ? >> कारण त्याने पोट भरत नाही.
१) बघुन समाधान मिळवणे हा ही एक समाधान मिळवण्याचा मार्ग आहे. चित्रपट बघून एका विशिष्ठ भावनेचे समाधान होते की नाही ? ते चित्रपटातील सगळे बंगले गाड्या आपल्याला मिळते का ? (आक्षेप हा असेल की पुरुषच चित्रपट जास्त बघतात. थेटरातून बाहेर आलेल्या गर्दीत पुरुष जास्त असतात. पण मुद्दा भावनेचे समाधान निदान काही प्रमाणावर होते की नाही - हा आहे.) >> होते ना. मी वर लिहीले आहे की मी उघडउघडपणे सुंदर स्त्रीपुरुषांना बघते आणि गाड्या, बंगले देखील बघते.
२) फँटसी ही संकल्पनाच का जन्मास येईल ? >> का? का? तूच सांग :-D
३) व in the face of major hindrances - एक प्रॅक्टिकल व्यक्ती मिळेल त्या मार्गाने समाधान मिळवण्याचा यत्न नाही का करणार ? की मिळणार्या सुखाकडे पाठ फिरवेल ? >> नक्की माहीत नाही. ती व्यक्ती किती आळशी आहे आहे आणि समाधान मिळवावे लागतेय का आयते मिळतेय यावर अवलंबून असावे.
४) विंडो शॉपिंग बायका जास्त करतात की पुरुष ? >> खरेदी करायची आहे का आणि बील कोण भरतय त्यावर अवलंबून असणार.
प्रॅक्टिकलच्या उलट स्वप्नाळू,
प्रॅक्टिकलच्या उलट स्वप्नाळू, फँटसी, रोमँटिसिझम च्या दुनियेत राहणे हे इष्ट का नाही ? >> कारण त्याने पोट भरत नाही.
You are talking like a socialist.
जेवण झाल्यावर दहा मिनिटे स्वप्नाळू, फँटसी, रोमँटिसिझम च्या दुनियेत राहणे हे इष्ट का नाही ?
-----
Necessary condition for Fantasy is negation of constraints.
फँटसी हा व्यक्तीने (अनेक) मर्यादांवर मिळवलेला विजय आहे. फँटसी हे नोशनली फॉरवर्ड, बॅकवर्ड किंवा लॅटरल इंटिग्रेशन असू शकते. पण फँटसीचा सगळ्यात मोठा फायदा हा की ती संपूर्णपणे एक्स्क्लुझिव्ह राहू शकते. Fantasy is perfectly private good.
-----
ती व्यक्ती किती आळशी आहे आहे आणि समाधान मिळवावे लागतेय का आयते मिळतेय यावर अवलंबून असावे.
याला कॉस्ट बेनिफिट अॅनॅलिसिस म्हणतात.
एकूण
१.फँटसी,
२.रोमँटिसिझम
३.Necessary condition for Fantasy is negation of constraints.
४.फँटसी
५.फँटसी
६.नोशनली
७.फॉरवर्ड
८.बॅकवर्ड
९.लॅटरल
१०.इंटिग्रेशन
११.फँटसीचा
१२.एक्स्क्लुझिव्ह
१३.Fantasy is perfectly private good.
एखादं क्रियापद किम्वा विभक्ती प्रत्यय वगळलं तर सारच रोमन लिपीमध्ये आहे किंवा देवनागरी लिपीमध्ये आंग्ल शब्द वापरलेले आहेत.
पुढील निष्कर्ष का काढले जाउ नयेत ?
१.गब्बरला धड मराठी येत नाही
२.गब्बर मराठीत विचार करु शकत नाही, मांडू शकत नाही
३.गब्बरला स्वतःला विचारच करता येत नाही, फक्त कुठेतरी वाचलेलं; इथे चिटकवतो.
प्रत्येकच बाबतीत इतरांनी केलेला विचार आपण जसाच्या तसा उचलून आणावा काय ?
वरिजन्यालिटीचे महत्व शून्य आहे काय ?
-----
ती व्यक्ती किती आळशी आहे आहे आणि समाधान मिळवावे लागतेय का आयते मिळतेय यावर अवलंबून असावे.
याला कॉस्ट बेनिफिट अॅनॅलिसिस म्हणतात.
नकारगर्भ प्रश्न की साधा प्रश्न?
> एक शंका: रस्तावरच्या अनोळखी पुरुषाकडे एटीएम मशिन म्हणून लाळ गाळत पाहणार्या स्त्रिया कोणी बघीतल्यात का?
हा प्रश्न नकारगर्भ (र्हेटॉरिकल) आहे की साधा आहे? शिवाय "लाळ गाळणे"हा वाक्प्रचार रूपकात्मक आहे ना? शिवय एटीएम म्हणजे स्थिर-स्रोत नसून "कोणतेही-यंत्र-चालेल" असा स्रोत म्हणाञचा आहे ना?
(वरील शंकेचे उत्तर म्हणून "अनोळखी पुरुषांकडे केवळ पैशाचा स्रोत म्हणून पाहाणार्या शरीरविक्रय करणार्या स्त्रिया रस्त्यावर बघितल्या आहेत" हे का चालू नये? हे नीट न समजल्यामुळे स्पष्टीकरण विचारत आहे. अशा स्त्रिया त्या मानाने मोठ्या प्रमाणात, आणि पुरुषही काही थोड्या प्रमाणात दिसतात. वर चर्चेत पुष्कळ जणांनी भाग घेतला आहे, पण हे उत्तर कोणाला सुचलेले नाही. म्हणून प्रश्न कळण्यात माझीच काहीतरी गफलत होते आहे, असे वाटते.)
वाह _/\_ प्रतिसादाला सध्या
वाह _/\_
प्रतिसादाला सध्या विनोदी श्रेणी दिसतेय पण माझ्यातर्फे एक मार्मिक.
हो प्रश्न नकारगर्भ (र्हेटॉरिकल) आहे. "लाळ
गाळणे/drooling" हा वाक्प्रचार रूपकात्मक आहे. आणि एटीएम म्हणजे "कोणतेही-यंत्र-चालेल" असा स्रोत म्हणायचा आहे.
उत्तर फार आवडले. एटीएम आणि सेक्शुअल ऑबजेक्टचे एवढे क्लिअर उदाहरण लक्षातदेखील आले नव्हते.
वय
स्त्रिया पुरुषांकडे चालतेबोलते एटीएम म्हणून पाहतात आणि वर त्याला जेनेटिक प्रेरणेचे लेबल लावतात तर मग पुरुषांनी स्त्रियांकडे सेक्स ऑब्जेक्ट म्हणून पाहण्यात चूक ते काय?
वयाचा आयाम लावला तर उत्तर बदलत जावे, म्हणजे दारू पिणारे जसे अमेचर असताना टल्ली होतात पण प्रो झाले कि फक्त सिप मारत एंजॉय करतात, तसा दृष्टिकोन वयाप्रमाणे आणि अर्थात कंझ्म्पशन प्रमाणे बदलत जाणार.
http://www.thehindu.com/opini
http://www.thehindu.com/opinion/open-page/a-train-journey-and-two-names…
हा लेख २-३ दिवसांपूर्वी वाचला. याला चांगुलपणा म्हणावं की स्त्री-दाक्षिण्य?
शंकर सिंघ वाघेला यांचा आजची
शंकर सिंघ वाघेला यांचा आजची छोटीशी interaction वाचण्यासारखी आहे. त्यामध्ये त्यांनी बर्याच गोष्टी सांगितल्या आहेत.
बाकी आपल्या प्रश्नच रोख कळला नाही.
पंतप्रधान कार्यालयाचा पत्ता
पंतप्रधान कार्यालयाचा पत्ता आणि ईमेल आयडी ही माहिती कुठे मिळू शकेल?