आपल्या घराची व तदनुषंगाने घरातल्यांची सुरक्षितता कशी जपावी?

सर्वसमावेशक यादी वाटते आहे. अजून भर घालण्यात फारसे हशील दिसत नाही.
फक्त एक की जर काही संशयास्पद घटना घडताना दिसली तर सर्वांच्या समक्ष ती येईल याची तजवीज करावी. अश्या व्हिसलब्लोईंगने चोरांना चाप बसतो असा स्वानुभव आहे

बाकी, अशी यादी बनविल्याबद्दल कौतुक वाटते. मात्र प्रत्यक्षात यातील २०-२५% गोष्टीच मी करतो.

जाता जाता: फक्त (आंतरजालावरील) काही (विवक्षित)मंडळी म्हणतील, घरात चोरी ही होणारच तेव्हा चोरण्यासारखे काही तुमच्या घरात ठेऊच नका.

चोर हे पुरेशी माहिती (आर्थिक परिस्थिती, जाण्यायेण्याच्या वेळा, घरातले लोक वगैरे वगैरे) अशी माहिती काढूनच योजना आखतात. फार आधुनिक कुलुपयंत्रणा, सीसीटीव्ही, दाराभोवती /घरात सुरक्षागॅजेट्सचं जंजाळ, ट्रिपल लेयर पोलादी दरवाजा , ऑटोमॅटिक वरवंटा (आभार पु.लं.) अशा पॅरेनॉईड गोष्टींनी आपण आपल्या घरात फार काही डबोले आहे अशी माहिती आपोआपच पसरवत असतो. सामान्य पातळीच्या सुरक्षायोजनाच राबवाव्यात. त्याउप्परही रिबॉक बूट सोडून बाटा चप्पल चोरणार्‍यांच्या वंशातला कोणी चोर आलाच तर घरात तीसचाळीस हजार कॅश असू द्यावी. जीव जाऊ द्यायचा नसेल / हातीपायी शाबूत रहायचे असेल तर.

माहिती संकलनाचा प्रयत्न उत्तम, पण खालिल गोष्टींचे सुरक्षिततेच्या दृष्टीने प्रयोजन कळले नाही -

(१४) दिवाळीत जास्तीचे अ‍ॅटमबॉम्ब्/बाण/भुईनळे आणून ठेवावेत, पुढील वर्षी ते वाजवुन पुन्हा नविन स्टॉक भरुन ठेवावा! माचिस्/सिगारेट लायटर इत्यादी सहज सापडेल असेच दोन चार ठिकाणी ठेवावे.

(२१) आपण कधी कधी डुप्लिकेट चाव्या शेजारी अथवा जवळच्या ओळखीच्या व्यक्तींकडे ठेवतो. चावी हरवल्यास विसरल्यास कामी यावे म्हणून. दुर्दैवाने चोरी झालीच तर पोलीस हा प्रश्न विचारतात्. याच्या चाव्या कोणाकोणाकडे आहेत? पोलीसाना चुकूनही चाव्या कोणाकडे आहेत ते सांगू नये.

(१९)ज्यांच्याकडे चारचाकी वाहन आहे आणि ज्यांच्या घरात लहान मुलं आहेत असे अनेक लोक टेडी बेअर व तत्सम सोफ्ट टॉइज गाडीच्या मागे डिकीत काचेतून आरामत दिसू शकतील अशा प्रकारे ठेवलेले असतात. खेळण्यासाठी जरुर बरोबर बाळगावीत, पण अशी खेळणी सहज दिसू शकतील अशी ठेऊ नयेत. तसेच मुलांची नावे गाडीच्या काचेवर लिहू नये, कारण या दोन्हीमुळे घरात लहान मुले आहेत ह्या गोष्टीची रस्त्यावरून येता जाता आपसूक जाहिरात होते.

एक टायमर असलेला प्लग मिळतो. आपण बाहेरगावी जाण्यापूर्वी तशा एक किंवा दोन प्लगना दिवे लावून संध्याकाळच्या वेळी तीन ते चार तास चालू ठेवले तर घरी कोणीतरी आहे असा भास होतो.

यापलिकडे आपल्या आयुष्यात किती पॅरानॉइड व्हायचं हा प्रश्न मला आहे. वरचे सर्व उपाय पाळूनही चोरी होण्याची शक्यता आहेच. ही कमी झालेली शक्यता, त्यातून वाचलेले शक्य पैसे आणि त्यासाठी आपल्याला होणारा मानसिक व आर्थिक खर्च याचाही हिशोब प्रत्येकाने स्वतंत्रपणे करावा.

आपल्या आयुष्यात महत्त्वाच्या गोष्टी केवळ पैशांच्याच नसतात. फोटो, कॉंप्युटरवरील नोंदी, लेखन या गोष्टींमध्ये खूपच मानसिक गुंतवणुक असते. बॅकअप वगैरे घेऊन या गोष्टी सुरक्षित कराव्या. एकेकाळी जमीनजुमला सोडून आपली सगळी मालमत्ता घरात साठवलेली असायची. आजकाल तसं नसतं. घर, शेअर्स, बॅंकातले पैसे, या सर्वात नव्वदेक टक्के मालमत्ता असते. आपण स्वतः म्हणजे आपलं पुढचं उत्पन्न मिळवण्याचं साधन ही सर्वात महत्त्वाची मालमत्ता असते. तेव्हा कधीतरी चोर येऊ शकतो, चोरी करून बऱ्याच वस्तू घेऊन जाऊ शकतो याची तयारी ठेवावी.

घरात फटाके ठेवणं जरा धोक्याचच वाटतय. याला काही पर्याय सुचवा, ही विनंती.

कोणाचाही फोन आला तरी हा धागा वाचल्यामुळे मी आता "आई-बाबा घरी नाहीत, नंतर फोन करा" अशी कॉलर ट्यून लावलेली आहे. घरात कोणी नसतानाही "आई-बाबा आहेत पण फार कामात आहेत; फोन करूनच घरी या" अशी पाटीच लावून दिलेली आहे. तीन कुत्रेही पाळले आहेत. घराबाहेरच्या पाटीवर मात्र सात कुत्रे असल्याचं लिहीलेलं आहे. रोज रात्री झोपताना कुत्र्याच्या भुंकण्याची रेकॉर्ड घराबाहेरच्या स्पीकरवर लावूनच झोपते.

सध्या मेटलवर्क शिकते आहे, स्वतःच लोखंडी दरवाजा आणि अलॉयची कुलपं बनवते आहे. बाहेरच्या लोकांचा काय भरवसा? लाकूड नकोच, कापायला सोपं, आग लागते. आणि काय न काय.

चार ठिकाणी सीसीटीव्ही कॅमेरे लावले आहेत. त्याची वॉर्निंग बाहेर लिहीलेली नाही. तेवढंच चोरट्यांना गंडवल्याचं समाधान! सकाळी उठल्यावर आधी रात्रीचं रेकॉर्डींगच बघते. हळुहळू रात्रीची झोप बंद करून दिवसा झोपायचं ठरवलेलं आहे.

चोराला संधीच न देणे हा सर्वात चांगला उपाय! म्हणजेच त्यांच्या पुढचा विचार करणे.( जसे लेखात म्हटले आहेच.)
शक्यतो किमती वस्तूंचा विमा उतरवून ठेवावा उदा. Laptop वगैरे..बँकेत लॉकर घेतलेला बरा. रोख रक्कम घरात कमी ठेवावी.डेबिट कार्ड हाताशी असतेच.
कार्यालयात मीटिंग मध्ये फोन सायलेंट ठेवला जातो. तरी डिस्प्ले दिसेल असा समोर ठेवावा..मुलांचा / पाळणा घरातून किंवा स्कूल बस चालकाचा चा फोन येऊ शकतो.
इमारतीत दुपारी घरी असणारी काही माणसे असतात. (मुलांनी कार्यालयात फोन केला तर आपण गरज पडल्यास) त्याना मदतीची विनंती करू शकतो.