थिअरी आणि प्रॅक्टिकल - २

लेख.

थिअरी आणि प्रॅक्टिकल

- जयदीप चिपलकट्टी

पोर्नोग्राफी ह्या साहित्यप्रकाराचा खापरपणजोबा मार्की द साद, ह्याने लिहिलेल्या 'La philosophie dans le boudoir' ह्या नाटकावर हा लेख आहे. अोंगळ लिखाण ज्यांना रुचत नाही, त्यांनी तो वाचू नये.

(धाग्यातला थिअरीचा भाग - थिअरी आणि प्रॅक्टिकल - १)

सातवा आणि शेवटचा प्रवेश

पात्रे: मदाम द सांतांज, मिरवेल, युजेनी, दोलमांसे, मदाम द मिस्तवाल (युजेनीची आई), अॉगस्तां, लापिएर (दोलमांसेचा नोकर)

मदाम द मिस्तवाल (मदाम सांतांजला उद्देशून) : आधी न सांगता आले याबद्दल माफी मागते! माझी मुलगी इथे आहे असं मला असं कळलं. ती अजून लहान आहे आणि एकटी बाहेर पडण्याइतकी मोठी झालेली नाही. तेव्हा तिला माझ्या सुपूर्द कराल तर बरं होईल. माझ्या बोलण्याचा राग मानू नका!

मदाम सांतांज : मदाम, तुमचं हे वागणं मुळीच रीतीला धरून नाही बरं! बोलताय तर अशा, की कुणाला वाटेल तुमची मुलगी वाईट संगतीत सापडली की काय!

मदाम द मिस्तवाल : ती आणि तुम्ही ज्या अवस्थेत आहात तिकडे बघून तिचं इथे काही धड चाललेलं नाही हे दिसतंच आहे…

दोलमांसे : मदाम, हे उद्धटपणाचं बोलणं झालं! मदाम सांतांजची आणि तुमची कितपत उठबस आहे हे मला माहीत नाही, पण मी तिच्या जागी असतो तर आत्तापर्यंत तुम्हांला खिडकीबाहेर फेकून दिलं असतं.

मदाम द मिस्तवाल : खिडकीबाहेर फेकून दिलं असतं म्हणजे काय ते मला नीट समजलं नाही. हे पाहा, खिडकीबाहेर फेकून देता येईल अशातली मी नव्हे. तुम्ही कोण ते मला ठाऊक नाही, पण तुमची अवस्था आणि भाषा बघून काय लायकीचे तुम्ही आहात याचा अगदी उघड अंदाज येतो आहे. युजेनी, चल माझ्याबरोबर!

युजेनी: आई, मला माफ कर. मी तुझ्याबरोबर येऊ शकत नाही.

मदाम द मिस्तवाल : काय? माझी मुलगी मलाच विरोध करते!

दोलमांसे : अहो, इतकंच नव्हे, तर ती सरळसरळ तुमची इच्छा धाब्यावर बसवते आहे! मदाम, तुम्ही हे मुळीच खपवून घेऊ नका. ह्या नाठाळ पोरीला शिक्षा करण्यासाठी मी चाबूक आणायला सांगू का?

युजेनी : माझा अंदाज असा, की चाबूक जर आणवलेच, तर माझ्यापेक्षा आईसाहेबांवरच त्यांचा प्रयोग व्हायची शक्यता जास्त आहे.

मदाम द मिस्तवाल : मस्तवाल कारटी!

दोलमांसे (मदाम द मिस्तवालच्या जवळ जात) : हे बघा मावशी, शिवीगाळ करू नका. आम्ही सगळे इथे युजेनीच्या बाजूनं आहोत, तेव्हा अविचाराने काही करून बसलात तर पस्तावाल..

मदाम द मिस्तवाल : म्हणजे माझी मुलगी मला धुतकारणार आणि तिच्यावर माझा जो अधिकार आहे तोही मी चालवून घ्यायचा नाही!

दोलमांसे : मावशी, असा नक्की काय अधिकार आहे तुमचा? आणि हा अधिकार काही भक्कम पायावर आधारित आहे अशी गोड समजूत तुम्ही करून घेतलेली आहे का? तुमच्या नवऱ्यानं, किंवा जो कुणी असेल त्यानं, रेताच्या चार पिचकाऱ्या तुमच्या योनीत फवारल्यामुळे युजेनी जेव्हा जन्माला आली, तेव्हा हीच विशिष्ट पोरगी तुमच्या मनात होती का? तर मी म्हणतो नाही. कित्येक वर्षांपूर्वी तुमची घाणेरडी पुच्ची कुणीतरी झवल्यामुळे तुम्हांला सुख वाटलं निव्वळ एवढ्यावरून युजेनी तुमच्या उपकारात बांधली गेली असं तुम्हांला का वाटतं? मदाम, आईबापांना मुलांविषयी वाटणारं किंवा मुलांना आईबापांविषयी वाटणारं प्रेम संपूर्णपणे भ्रामक आहे. ज्या प्रेमाचा एका देशात उदोउदो होतो आणि दुसऱ्या देशात छी-थू होते, त्यामागे कसलाही तर्क नाही. काही देशांत आईबाप मुलांना मारून टाकतात, तर इतर काही देशांत मुलं आईबापांचे गळे कापतात. ह्या परस्परप्रेमाला जर निसर्गात काही आधार असता तर रक्ताच्या नात्याचा प्रभाव इतका भासमान नसता. न सांगता बापाला आपलं मूल अोळखू येऊन त्याबद्दल माया वाटली असती, न सांगता मुलाला बाप अोळखू येऊन तो त्याच्या बाहुपाशात झेपावला असता. हे तर सोडाच, पण आपल्याला दिसतं काय तर एकमेकांविषयींचा तिरस्कार. कित्येक मुलं अजाण वयात असतानाच त्यांना आपल्या बापाच्या चेहऱ्याची शिसारी येते; किंवा मूल समोर नकोसं झाल्यामुळे बाप त्याला दूर पाठवून देतो… तेव्हा ह्या भावना तुम्ही म्हणता त्या एकजात बेगडी आणि हास्यास्पद आहेत. तुमच्या लोभामुळे त्या तुम्ही कल्पनेने रचलेल्या आहेत, रूढीचा त्यांना आशीर्वाद मिळालेला आहे, शिवाय जनरीत तशी असल्यामुळे त्या पुढे चालू राहिल्या आहेत इतकंच. निसर्गाने त्या आपल्या हृदयावर कोरलेल्या नाहीत.

प्राण्यांना अशा काही भावना असतात का? तर मुळीच नाही. पण निसर्गशक्तीच्या मनात डोकावायचं तर आधी प्राण्यांकडे पाहा. तेव्हा मी समस्त बापांना असं आवाहन करतो, की तुमच्या रेताचे चार थेंब नसते तर जो अस्तित्वातच नसता, त्याच्यावर अन्याय होईल अशा खोट्या काळजीने तुमच्या सुखांना आणि वासनांना लगाम घालू नका. तुम्ही तुमच्या अपत्यांचं काहीही देणं लागत नाही. जगात तुम्ही आहात ते स्वत:साठी, त्यांच्यासाठी नव्हे. स्वत:चा सोडून इतरांचा विचार करत बसलात तर तुमच्यासारखे भोट तुम्हीच, कारण तुमचं जगणं फक्त स्वार्थासाठी आहे. आणि मुलांनो, 'आपण आईबापांचा मान राखला पाहिजे' ह्या भासमान समजुतीतून मोकळे व्हा. ज्यांच्या रक्तामुळे तुम्ही अंधारातून बाहेर आलात त्यांचे तुमच्यावर कसलेही उपकार नाहीत. त्यांच्याबद्दल कणव दाखवली पाहिजे, त्यांच्याबद्दल कृतज्ञ राहिलं पाहिजे, त्यांच्यावर प्रेम केलं पाहिजे, यातलं काहीही खरं नाही. ज्यांनी तुम्हांला प्रत्यक्षकोटीत आणलं त्यांचा यापैकी कशावरही हक्क नाही. त्यांनी जे केलं ते स्वत:साठी केलं, तेव्हा स्वत:ची काळजी त्यांची त्यांना घेऊ द्या. जी मदत देणं तुमच्यावर कुठल्याही नात्यामुळे बंधनकारक नाही, ती देणं यासारखा मूर्खपणा नाही. असा कोणताही कायदा तुमच्यावर बंधनकारक नाही. आणि जर चुकून तुमच्या आतल्या आवाजाची कुजबुज तुम्हांला ऐकू आलीच - मग तो आवाज केवळ जनरीतीच्या प्रभावाखाली उमटलेला असो की तुमच्याच स्वभावधर्मामुळे तुम्हांला कसनुसं होत असो - तर ह्या असल्या बनावट भावुकतेचा न कचरता, निर्दयीपणे गळा घोटा. केवळ तुम्ही आडगावऐवजी पेडगावला जन्मण्यामुळे अाजूबाजूच्या समाजात जो फरक होतो, त्यातून उद्भवलेली ही भावुकता आहे. निसर्गशक्तीला ती मान्य नाही आणि तर्कासमोर ती कधीही टिकणारी नाही.

मदाम द मिस्तवाल : पण मी माझ्या मुलीसाठी खस्ता खाल्लेल्या आहेत, तिला शिकवलेलं आहे…

दोलमांसे : खस्ता खाल्लेल्या आहेत त्या एकतर जनरीत म्हणून किंवा तुम्हांलाच काहीतरी मिळवल्यासारखं वाटावं म्हणून. ज्या समाजात तुम्ही आहात तिथल्या चालीरीतींप्रमाणे जसं वागावं लागतं तसं तुम्ही वागलात एवढ्याचमुळे युजेनी तुमच्या ऋणात राहावी असं नाही. आणि तिचं शिक्षण म्हणाल तर ते अगदीच भिकारडं निघालं. तिच्या डोक्यात तुम्ही घुसवलेली सगळी नीतितत्त्वं बाहेर काढून आम्हांला दुसरी घालावी लागली. त्यातलं एकही तिच्या हिताचं नव्हतं; सरसकट सगळी बनावट आणि निरर्थक होती. तुम्ही तिला परमेश्वराविषयी सांगितलंत, जणू काही अशी वस्तू खरोखरीच अस्तित्वात आहे. तिला सद्गुणांची शिकवण दिलीत, जणू काही त्यांचा उपयोग आहे. तुम्ही तिला धर्मशिक्षण दिलंत, जणू काही सरसकट ढोंग आणि बथ्थडपणा ज्याच्या मुळाशी नाही असा एखादा धर्म पृथ्वीतलावर कुठे आहे. तुम्ही तिला येशू ख्रिस्ताविषयी सांगितलंत, जणू काही तो माणूस लुटारू आणि भामटा नव्हताच. झवणं हे पाप आहे असं तुम्ही तिला शिकवलंत, पण याउलट जीवनातलं परमोच्च सुख झवण्यातच आहे. तिला शालीनता शिकवण्याचा प्रयत्न केलात, जणू काही मुलीचा आनंद हा स्वैराचार सोडून दुसरीकडे कुठे असतो; जणू काही लोकापवादाला झुगारणाऱ्या आणि दुष्कीर्तीची पर्वा न बाळगता व्यभिचारात लिडबिडणाऱ्या स्त्रीपेक्षा जास्त सुखी कुणी असू शकतं. मावशी, तुमचा हा एक भ्रम दूर करा. तुम्ही आपल्या मुलीसाठी काहीही केलेलं नाही. निसर्गनियमांनुसार जी तुमची कर्तव्यं आहेत, त्यातलं एकही तुम्ही पार पाडलेलं नाही. मोबदला म्हणून युजेनी तुम्हांला फक्त घृणा देऊ लागते.

मदाम द मिस्तवाल : हाय रे दैवा! माझी युजेनी अनाचाराच्या विवरात सापडली रे! युजेनी, अगं ऐक माझं! माझा तुझ्यावर अधिकार आहे म्हणून नाही सांगत. भीक मागते तुझ्यापुढे… तुझ्या अवतीभवती इथे राक्षस आहेत गं राक्षस… त्यांची वाईट संगत सोडून दे आणि चल माझ्याबरोबर.. गुडघे टेकते गं तुझ्यापुढे.. (खरोखरीच गुडघे टेकते.)

दोलमांसे : वा! सुंदर! काय करुण दृश्य आहे! युजेनी, तूही कारुण्यशीलतेने वाग हं.

युजेनी (ही अर्धवट उघडी आहे हे वाचक विसरले नसणारच) : आई, हे घे माझे दोन कुल्ले तुला अर्पण करते.. अगदी तुझ्या अोठांच्याच पातळीवर आणले आहेत. त्यांची पापी घे बरं. ते चोख बरं.. तुझ्यासाठी युजेनी इतकंच करू शकते. दोलमांसे, तुझ्या गुरुकुलाची उज्ज्वल परंपरा मी कधी खाली आणायची नाही.

मदाम द मिस्तवाल(युजेनीला त्वेषाने ढकलून देत) : तू मेलीस मला! माझी मुलगी नव्हेसच तू!

युजेनी : अगं, हे जे म्हणतेयस त्याबरोबर चार शिव्याही द्यायच्या तर दे, म्हणजे प्रसंगाच्या उत्कटतेत भर पडेल आणि मी आपली राहायची तेवढीच थंड राहीन…

दोलमांसे : मदाम, जरा सांभाळून! मला वाटतं इथे कुठेतरी तुम्ही पातळी सोडून वागताय. युजेनीला तुम्ही फार घालूनपाडून बोललात. आम्ही तिचे पाठीराखे आहोत हे आधी सांगितलं होतं तुम्हांला. ह्या आगळिकीला शिक्षा झालीच पाहिजे. तेव्हा अगदी सगळे कपडे काढा बरं, म्हणजे आम्हांला नीट शिक्षा देता येईल.

मदाम द मिस्तवाल : कपडे काढू?!

दोलमांसे : अॉगस्तां, मदाम नाही म्हणताहेत, तेव्हा त्यांची दासी म्हणून तुलाच काम हाती घ्यायला हवं. (अॉगस्तां तडकाफडकी कामाला लागतो, मदाम स्वत:चा कसाबसा बचाव करू पाहते.)

मदाम द मिस्तवाल : कुठे येऊन पडले हो मी? (मदाम सांतांजला) तुमच्या घरात माझे हे काय धिंडवडे काढले जाताहेत ते दिसतंय ना? याची मी दाद मागणार नाही असं वाटलं का तुम्हांला?

मदाम सांतांज : तुम्हांला दाद मागता येईलच याची बिलकुल खात्री नाही.

मदाम द मिस्तवाल : देवा रे! म्हणजे मला तुम्ही इथे मारून टाकणार!

दोलमांसे : काय हरकत आहे?

मदाम सांतांज : एकच मिनिट थांबा. या मोहक सुंदरीचं शरीर न्याहाळण्याआधी ते काय अवस्थेत असणार आहे याची तुम्हांला पूर्वकल्पना देऊन ठेवते. युजेनीनं मला सगळी चित्तरकथा आत्ताच कानात सांगितलेली आहे. घरकामात काहीतरी चुकलं म्हणून कालच मदामच्या नवऱ्यानं तिला चाबकानं बडवलेली आहे. तिचा खांदाच मोडायचा थोडक्यात चुकलेला आहे. आणि ह्याखेरीज तिच्या कुल्ल्यांचे अोठ अगदी कुस्करलेल्या रेशमासारखे दिसणार आहेत.

दोलमांसे (मदाम द मिस्तवालला नागडी झालेली बघून) : अगदी तसंच दिसतंय की! कुणाचे इतके हाल केलेले मी कधी बघितले नव्हते. येशूराया! मागे जितकं कापलंय तितकंच पुढेही कापलंय. पण तरीही या सगळ्यात कुठेतरी एक अत्यंत सौष्ठवपूर्ण ढुंगण दिसतंय मात्र! (त्याची पापी घेऊन ते कुरवाळतो).

मदाम द मिस्तवाल : मला जाऊ द्या, मला जाऊ द्या नाहीतर मी अोरडेन!

मदाम द सांतांज (तिच्या दंडाला धरून) : रांडे, मी काय म्हणतेय ते नीट ऐक. तुझ्या नवऱ्यानं तुला बळीचा बकरा म्हणून इथे पाठवलेली आहे. तुझं जे काही होणार आहे, ते तुला निमूटपणे सहन करावं लागेल. तुला वाचवणारं कुणीही नाही. काय होणार आहे ते मला माहीत नाही. तुला टांगून फाशी देतील, तुझे तुकडे करतील, तुला जिवंत जाळतील - तुझा काय छळ करायचा ते तुझ्या मुलीच्या मनावर आहे. हुकूम ती देईल. पण वेसवे, तुझे हाल मात्र होणार… सर्व तऱ्हा वापरून आधी तुझी लाज काढल्याखेरीज तुला जाळण्यात येणार नाही. तू अोरड, पण त्याचा उपयोग नाही. या खोलीत वळू जरी कापला तरी त्याचं रेकणं बाहेर ऐकू जायचं नाही. तुझी घोडागाडी घेऊन नोकर केव्हाच निघून गेलेले आहेत. पुन्हा सांगते - आम्ही जे काही करणार त्याला तुझ्या नवऱ्याची परवानगी आहे. तुला इथे आणणं हा एक सापळा होता. तू बावळट म्हणून त्यात आपसूक आणि पद्धतशीर फसलेली आहेस.

दोलमांसे : हे ऐकून मावशींचा जीव आता भांड्यात पडला असेल.

युजेनी : आम्ही आधीच इशारा देऊन ठेवला यात आमचा समंजसपणाच दिसतो.

दोलमांसे (मदाम द मिस्तवालचे कुल्ले चाचपडून थोपटत) : मावशी, मदाम द सांतांज तुम्हांला अगदी जीवश्चकंठश्च मैत्रिणीसारख्याच आहेत. इतकं मनापासून अलीकडे कोण बोलतं? काहीही अाडपडदा न ठेवता तिने सगळं तुम्हांला सांगितलेलं आहे. युजेनी, इकडे ये. तुझे कुल्ले तुझ्या आईशेजारी ठेव बरं. मला तुलना करून बघू दे. (युजेनी येते.) हं! तुझी गांड फारच मस्त आहे, पण आईसाहेबांचीसुद्धा काही वाईट नाही … आत्ता नाही… थोड्या वेळाने तुम्हा दोघींनाही मी झवून पाहणार आहे. अॉगस्तां, मावशीला धर बरं.

मदाम द मिस्तवाल : अगदी हद्द गाठलीस की रे!

दोलमांसे (बोलत असताना कृती चालूच ठेवतो. सुरुवातच मातु:श्रींची गांड मारण्यापासून करतो.) यात हद्द कसली? अगदी सोपी गोष्ट आहे… काही तरी जाणवलं का तुला? तुझ्या नवऱ्यानं ह्या रस्त्यावर बऱ्याचदा ये-जा केलेली आहे हे उघड आहे. युजेनी, आता तुझी पाळी. बापरे, बराच फरक आहे की. ठीक आहे, सध्या एवढंच पुरे. मला जरासा आळस मोडायचा होता इतकंच. आता सारे जरा शिस्तीने वागा पाहू. मदाम सांतांज आणि युजेनी! तुम्ही दोघीही एकेक डिल्डो घेऊन या म्हणजे ह्या संभावित महिलेला गांडीत थोडे आणि पुच्चीत थोडे असे सणसणीत दणके देता येतील. याच वेळी मिरवेल, अॉगस्तां आणि मी अापापलं निसर्गदत्त देणं वापरून तुमच्याशी आळीपाळी करू. सुरुवात मी करणार आहे, आणि तीही तिच्या गांडीचं नमन करून. ह्या बाईचा छळ कसा करायचं हे प्रत्येकाने आपापलं ठरवायचं आहे, पण एक लक्षात ठेवा. तिच्या वेदना हळूहळू वाढायला हव्यात, नाहीतर ती अवेळीच मरून जायची. अॉगस्तां, ह्या म्हाताऱ्या गोमातेची गांड मारण्याचं काम माझ्यावर येऊन पडलेलं आहे, त्याबद्दल मला सांत्वनाची गरज आहे. तेव्हा माझी गांड मारायला लाग बरं. युजेनी, आईवर काम चालू असताना तुझ्या सुंदर पार्श्वभागाची मला पापी घेऊ दे. मदाम सांतांज, तुमचाही माल जवळ आणा म्हणजे मला हात लावता येईल - बोट घालता येईल. कुल्ल्यात घुसलेलो असताना आजूबाजूला कुल्लेकोट हा असायलाच हवा.

युजेनी : ह्या शिंदळीचं काय करणार आहेस तू? रेत बाहेर टाकल्यानंतर हिला काय सजा करणार आहेस?

दोलमांसे (चाबूक चालवता चालवता) : विशेष काही नाही, मी तिला भादरणार आहे आणि सांडशीने तिच्या मांड्या अोचकारणार आहे.

मदाम द मिस्तवाल : राक्षस मेला, छळ करतोय गं माझा… देवा, धाव रे!

दोलमांसे : अगं चिमणे, त्याला नको हाक मारूस. कुणाचीही हाक त्याला जशी ऐकू जात नाही, तशी तुझीही ऐकू जायची नाही. त्या महाशक्तिशाली इसमाने ढुंगण या मामुली विषयात आत्तापर्यंत कधीही दखल दिलेली नाही.

मदाम द मिस्तवाल : हाय! दुखतंय गं!

दोलमांसे : मानवी मनाचा व्यापार किती आगळा असतो! प्रियतमे, तिकडे तुला वेदना होताहेत, तू रडते आहेस तर इकडे माझा रेत पाझरतो आहे. अहाहा, महारांडे! तुझा गळा दाबण्याचा अानंद दुसऱ्यांना द्यायचं मी ठरवलं नसतं तर ते काम मीच केलं असतं. मदाम द सांतांज, ही आता तुमची आहे. (एक डिल्डो घेऊन मदाम सांतांज तो आळीपाळीने तिच्या पुच्चीत आणि गांडीत घालते. मुठीने तिला चारपाच दणके देते. यानंतर मिरवेलची पाळी. तोही त्या दोन मार्गांवर जाऊन येऊन, रेत बाहेर टाकता टाकता तिच्या कानफटात मारतो. यानंतर अॉगस्तां येतो. तोही आधीच्यांची री अोढत आपल्या बोटांनी तिला टोचतो आणि दोनचार ठोसेही मारतो. हा मारा चालू असताना दोलमांसेचं इंद्रिय प्रत्येक पात्रावर थोडंथोडं रेंगाळून पुढे जातं आहे, आणि सर्वांना तो चिथावणी देतो आहे.) युजेनी, आता तुझ्या आईला झव पाहू. सु्रुवातीला तिच्या पुच्चीत घाल.

युजेनी : माते, अशी इकडे ये. तुझं नवरेपण मला पत्करू दे. त्याच्यापेक्षा हे जास्त जाड आहे की नाही? पण काळजी करू नकोस, ते आत जाईलच. आहा! तुझीच मुलगी तुला झवत असताना बघ तू कशी अोरडतेयस. आणि दोलमांसे त्याच वेळी माझ्या गांडीत घुसलेला आहे. म्हणजे मात्रागमनी, व्यभिचारिणी, आणि गुदमैथुनी असे तीन बिल्ले एकाच वेळी मला मिळाले आहेत, आणि तेही स्वत:चा आडपडदा आजच गमावलेल्या मुलीला! प्रगतीचा हा झपाटा बघून घ्या! पापाच्या काटेरी रस्त्यावरून काय वेगाने प्रवास करते आहे मी… माझी वाट लागली म्हणजे अगदी पार लागली! आई, तुझा उत्कर्षबिंदू आलेला दिसतो! दोलमांसे, बघ तरी तिच्या डोळ्यांकडे. आतून ती पाझरते आहे हे नक्की! रांडे, लाज कशी सोडतात हे मीच तुला शिकवते बघ. सटवे, आता कसं वाटतं? (आपल्या आईचे स्तन करकचून पिळून काढते.) दोलमांसे, मला झवत राहा. मेले गं मी… (आणि उत्कर्षबिंदू गाठत असताना आईच्या अंगावर दहाबारा जबरदस्त ठोसे हाणते.)

मदाम द मिस्तवाल (बेशुद्ध पडण्याच्या बेतात आहे) : दया करा हो माझ्यावर! मला बरं वाटत नाहीय… मला चक्कर येतेय.. (मदाम द सांतांज तिच्या मदतीला जाऊ पाहते; दोलमांसे हात उंचावून तिला थांबवतो.)

दोलमांसे : नको, तिला तशीच राहू दे. बेशुद्ध पडलेल्या बाईइतकं मादक काही नाही. आपण तिला फटके मारू या, म्हणजे मग ती हळूहळू शुद्धीवर येईल. युजेनी, सावजाच्या अंगावर पडून राहा. तुझा धीर किती टिकतो ते मी पाहणार आहे. मिरवेल, आपल्या आईवर झोपलेली असताना युजेनीला झवत राहा, आणि त्याच वेळी अॉगस्तांला आणि मला ती एकेका हाताने चाळवत राहील. सांतांज, ती झवली जात असताना तू तिला चाळवत राहा.

मिरवेल : दोलमांसे, हे असलं काहीतरी करायला सांगून निसर्गाचे, धर्माचे आणि माणुसकीचे दंडक एकाच वेळी तू आम्हांला मोडायला लावतो आहेस.

दोलमांसे : मिरवेलचा खवळलेला सात्विक संताप बघून जितकी माझी करमणूक होते तितकी इतर कशानेही होत नाही. यात तुला निसर्गाविरुद्ध, धर्माविरुद्ध आणि माणुसकीविरुद्ध असा काय गुन्हा दिसतो? वत्सा, स्वत:ची वागणूक कशी ठेवायची ह्यामागचा तत्त्वविचार आमच्यासारखे कामपिपासू लोक निसर्गाकडूनच शिकतात. निसर्गशक्तीचा समतोल कायम टिकावा म्हणून तिला काही वेळा सद्गुणांची तर काही वेळा दुर्गुणांची गरज भासते, आणि तिला ज्या वेळी जे हवं त्याप्रमाणे ती एकदा अशी तर एकदा तशी प्रेरणा आपल्याला देते. आणि म्हणूनच या प्रेरणांबद्दल कुणाचंही वैयक्तिक मत काहीही असलं तरी त्यांना शरण जाण्यात वावगं काहीच नाही. हे सगळं मी तुला हजारदा सांगितलं आहे. आणि धर्माची चिंता सोड. त्यापासून घाबरण्यासारखं काही नाही. ह्या विश्वात एकच शक्ती कार्यरत असते आणि ती म्हणजे निसर्गशक्ती. मनुष्यजमातीची माता तीच आहे. ह्या शक्तीचे जे भौतिक आविष्कार असतात त्यांना चमत्कार समजून वेगवेगळे मानवसमाज त्यांचे वेगवेगळे अर्थ लावतात, आणि विविध तऱ्हांनी त्यांचं दैवीकरण करतात. काही लबाड आणि पाताळयंत्री मंडळींनी यातून चित्रविचित्र दिवास्वप्नं जन्माला घालून, त्यांचा डांगोरा पिटून, आपल्याभोवतालच्या भोळसट माणसांत ती पसरून दिलेली आहेत. यालाच मिरवेल धर्म समजतो आहे आणि त्याचे नियम मोडतील की काय म्हणून तो घाबरून गेला आहे. आज दुपारभर जे आपले पोरखेळ चालले आहेत त्यामुळे माणुसकीचे नियम मोडतात असं त्याला वाटतं.

तू भोळा आणि पेदरट आहेस. इतकं पक्कं लक्षात ठेव, की मूर्ख लोक ज्याला माणुसकी म्हणतात तो एक भीतीतून आणि स्वप्रेमातून जन्मलेला दुबळेपणा आहे. हा बनावट सद्गुण फक्त कमकुवत माणसांनाच आपल्या कह्यात घेऊ शकतो. जे शूर असतात, वेदनांसमोर न डगमगणारे असतात, खरा तत्त्वविचार जे अोळखणारे असतात, त्यांच्यावर तो प्रभाव पाडू शकत नाही. तेव्हा मिरवेल, कृती कर, घाबरू नकोस. ह्या रांडेची कुटून पूड जरी केली तरी त्यात कसलाही गुन्हा नाही. अपराध करणं माणसाला शक्य नसतं. आपण अपराध करावा अशी उबळ जेव्हा निसर्गशक्ती त्याच्यात निर्माण करते, तेव्हा ज्यामुळे तिचं तंत्र बिघडेल किंवा तिच्या इच्छेत ढवळाढवळ होईल असं काहीही त्याला शक्य होणार नाही, ही खबरदारी तिने घेतलेलीच असते. तेवढं सोडून सगळं करायला परवानगी आहे, आणि तिला आव्हान देईल किंवा तिच्या चक्रात कोलदांडा घालेल अशी कृती मानवी आवाक्यात ठेवण्याइतकी निसर्गशक्ती मूर्ख नाही. तिच्या अदृश्य प्रेरणांसाठी आपण फक्त साधन आहोत. जगाला आग लावण्याची जर तिने आज्ञा केली तर तिला विरोध करणं हाच अपराध होईल. जगातले सारे गुन्हेगार हे तिची लहर पुरवणारे नोकर आहेत. युजेनी, तुझी जागा घे पाहू. अरेच्या, पण ही फिकुटलेली दिसते…

युजेनी (आईच्या अंगावर झोपलेली आहे) : छे छे! फिकुटली कसली? मी चांगली टुमटुमीत आहे. बघालच तुम्ही. (दोलमांसेच्या सूचनांप्रमाणे प्रवेश साजरा होतो. मदाम द मिस्तवाल अजून मूर्च्छेतच आहे. मिरवेलने रेत बाहेर टाकल्यानंतर सारे जण अलग होतात.)

दोलमांसे : रांड उठली नाही अजून? चाबूक! चाबूक घेऊन या. अॉगस्तां, बागेतून माझ्यासाठी मूठभर काटे घेऊन ये. (तो गेलेला असताना मदामच्या थोबाडीत देतो.) च्यायला, ही मेली की काय? काहीही केलं तरी हलत नाहीय.

युजेनी (वैतागून) : मेली? कशी काय?! मी इतके छानछान ड्रेस शिवून घेतले होते, आणि उलट आता काळंकुट्ट काहीतरी घालून हिंडावं लागणार.

मदाम सांतांज : ही पोरगी म्हणजे सटवी आहे! (हसू लागते.)

दोलमांसे (अॉगस्तांकडून काटे घेत) : आता हा शेवटचा उपाय चालतो का बघू. युजेनी, तुझ्या आईला परत आणण्याचा मी प्रयत्न करतो, तोपर्यंत माझा लवडा चोखत राहा. अॉगस्तां, ह्या बाईला मी झोडपणार आहे, तसतसा तूही मला झोडप. मिरवेल, तोपर्यंत तुझ्या बहिणीची गांड मारत राहिलास तर मला दु:ख होणार नाही. आणि अशा आसनात राहा, की मला तुझ्या कुल्ल्यांची पापी घेता येईल.

मिरवेल : आपण काहीतरी भयानक करतो आहोत असं ह्या मवाल्याला पटवून देण्याचा कुठलाच मार्ग दिसत नाही, तेव्हा तो म्हणतो ते ऐकलं पाहिजे. (याप्रमाणे व्यवस्था होते. जसजसं मदामला बदडण्यात येतं, तसतशी ती शुद्धीवर येते.)

दोलमांसे : अौषधाचा गुण आला की नाही? ते लागू पडणार हे तुम्हांला मी म्हटलंच होतं.

मदाम द मिस्तवाल (डोळे उघडत) : त्या काळोख्या थडग्यातून का मला परत आणलंत?! जीवनाच्या त्या भयाण गर्तेमध्ये का रे मला पुन्हा ढकलता?!

दोलमांसे (एकसारख्या गतीने तिला बडवत राहत) : माते, ह्यामागचं कारण असं, की अजून खूप गप्पाटप्पा व्हायच्या आहेत. तुला काय शिक्षा सुनावली जाणार आहे ते ऐकायचं नाहीय का? आणि दिलेली शिक्षा अंमलात नको का आणायला? चला, साऱ्यांनी सावजाभोवती गोल करून उभे राहा. अंग कापत असताना वर्तुळाच्या मधोमध गुडघे टेकून तिला सुनावणी ऐकू द्या. मदाम न सांताज, सुरुवात तुम्ही करा - (ही पुढची भाषणं चालू असताना सारे कार्यरत आहेतच.)

मदाम द सांतांज: तिला फाशी देऊ या.

मिरवेल : चिनी लोक करतात तसे तिचे सत्तरऐंशी हजार तुकडे करू या.

अॉगस्तां : तिला फळीवर टाकून तिची हाडं तोडू या.

युजेनी : माझ्या लडिवाळ मातेच्या अंगात गंधक भरलेल्या वाती लावू या. एकेक करून त्या पेटवण्याचं काम मी पत्करते. (वर्तुळ मोडलं जातं.)

दोलमांसे : जनहो, मी तुम्हांला नेतृस्थानी आणि गुरुस्थानी असल्यामुळे तिच्या शिक्षेत मी सूट देणार आहे. पण तुम्ही केलेल्या मागण्या आणि माझं फर्मान यांत एक फरक असेल. तुमच्या शिक्षा म्हणजे टोकाला गेलेली टवाळी म्हणता येईल अशा आहेत, आणि याउलट मी अंमळ बदमाशी करणार आहे. माझा घोडागाडीवाला बाहेर उभा आहे. जगातला सर्वांत अकटोविकट लवडा त्याला प्राप्त झालेला आहे, पण गरमीने खाऊन टाकून 'परंतु यासम हा' अशी त्याची अवस्था बनवली आहे. थोडक्यात काय तर रोगाचा अगदी अर्क त्यातून गळतो आहे. त्याला मी आत बोलावतो, आणि आपण जोडी जुळवू. ह्या लडिवाळ सुस्वभावी स्त्रीच्या दोन्हीही निसर्गदत्त विवरांमध्ये तो अापलं विष अोतेल. परिणाम असा होईल, की जोपर्यंत ह्या रोगाची लक्षणं टिकतील तोपर्यंत युजेनीने कितीही झवाझवी केली तरी तिला अडवायचं नाही इतकं हिच्या लक्षात राहील. (सारे जण टाळ्या वाजवून अनुमोदन देतात. गाडीवान आत येतो.) लापिएर, ह्या बाईला झवायचं काम तुला दिलेलं आहे. ती चांगली निरोगी आहे, तेव्हा कदाचित तिच्यामुळे तू बरा होशीलही. निदान असा जो उपाय सांगतात तो खरा ठरतो का बघूया.

लापिएर : सगळ्यांसमोर?

दोलमांसे : सगळ्यांसमोर लवडा बाहेर काढायला घाबरतोस की काय?

लापिएर : छे छे, मुळीच नाही! चला, सुरू होऊ द्या. मदाम, तयार व्हा.

मदाम द मिस्तवाल : आई गं! वाटोळं झालं गं माझं!

युजेनी : मरायचीस त्यापेक्षा हे बरं! निदान पार्ट्या सुरू झाल्या म्हणजे मला छान छान कपडे तरी घालता येतील.

दोलमांसे : हे चालू आहे तोवर आपल्यालाही काही मनोरंजन हवं. माझ्या मते आपण एकमेकांना फटके मारू. मदाम द सांतांज, तुम्ही लापिएरला फटके मारा, जेणेकरून मदाम द मिस्तवालची पुच्ची चांगली बडवली जाईल. मी सांतांजना मारतो, अॉगस्तां मला चाबूक मारेल, युजेनी अॉगस्तांला मारेल, आणि मिरवेल जोर लावून युजेनीला मारेल. (याप्रमाणे व्यवस्था होते. लापिएरकरवी पुच्ची झवून झाल्यावर दोलमांसे त्याला मदाम द मिस्तवालची गांड मारायला सांगतो, आणि लापिएर तेही करतो. हे सगळं साग्रसंगीत पार पडल्यानंतर - ) उत्तम! लापिएर, आता बाहेर चालता हो. (सोन्याची चारपाच नाणी त्याच्यावर फेकतो.) वा वा! एखादा गब्रू डॉक्टर करणार नाही अशी लसटोचणी झाली.

मदाम द सांतांज : आता मावशीबाईंच्या अंगात जे विष इकडून तिकडे सळसळतं आहे ते बाहेर सांडू नये हे सांभाळणं अगत्याचं आहे. (मदाम द मिस्तवलाला उद्देशून) तेव्हा युजेनीकडे काम असं, की तुझी पुच्ची आणि गांडीचं भोक ही दोन्ही फार काळजीपूर्वक शिवून टाकायला हवी, जेणेकरून विषप्रकृती आणखी दाट होईल, हवेत फारशी उडून जाणार नाही, बाहेर मुळीच गळणार नाही आणि तुझी हाडं त्यामुळे लवकर वितळतील.

युजेनी : अत्यंत नामी कल्पना आहे. माझ्यासाठी लवकर सुईदोरा घेऊन या. आई, तुझ्या मांड्या फाकव म्हणजे मला नीट शिवता येईल - आणि मला यापुढे भाऊबहिणीसुद्धा होणार नाहीत. (युजेनीला मदाम सांतांज एक दाभण देते. एक जाडजूड आणि मेणचट लाल दोरा त्यातून अोवलेला आहे. युजेनी शिवते आहे.)

मदाम द मिस्तवाल : देवा! काय दुखतंय रे!

दोलमांसे (वेड्यासारखा खिदळतो आहे) : काय मस्त कल्पना आहे! तुझं कौतुक करायला हवं… मला हे कधीही सुचलं नसतं!

युजेनी (पुच्चीच्या अोठांवर युजेनी सुई टोचून पाहते आहे. अधूनमधून आत टोचते तर अधूनमधून आईच्या पोटावर) : आई, माझ्याकडे लक्ष देऊ नकोस. टोक अणकुचीदार आहे की नाही हे मी तपासून पाहते आहे.

मिरवेल : ही शिंदळकुमारी तिला रक्तपात करून मारणार.

दोलमांसे (शस्त्रक्रिया न्याहाळत असताना मदाम द सांतांजकडून चाळवून घेतो) : हा सगळा राडा बघून माझा लवडा ताठरला आहे. युजेनी, बरेच टाके घाल म्हणजे शिवण चांगली घट्ट बसेल.

युजेनी : चांगले शेदोनशे तरी घालतेच. मिरवेल, माझं काम चालू असताना माझी पुच्ची चाळव बरं.

मिरवेल (आज्ञापालन करत) : इतकी हिंस्र पोरगी कधी बघितली नव्हती.

युजेनी (डोकं भडकलेलं आहे) : मिरवेल, मला काही म्हणू नकोस, नाहीतर तुलाच टोचीन! तुला सांगितल्या तशा मला बोटाने गुदगुल्या तेवढ्या कर. गांडीच्या भोकातही कर! तुला एकच हात आहे काय?! काही मला सुचत नाहीय, टाके वाटेल तिथे पडताहेत. बघितलंत माझी सुई कशी भरकटते आहे.. एकदा तिच्या मांड्यांवर, एकदा तिच्या गोळ्यांवर.. आई झवली! काय मजा येते आहे!…

मदाम द मिस्तवाल : हडळे! माझं अंग फाडतेयस तू!… तुला जन्माला घातली याची लाज वाटते गं मला!

युजेनी : आई, शांत हो बघू. संपतच आलंय.

दोलमांसे (मदाम द सांतांजच्या हस्तकौशल्यामुळे ह्याचं लिंग जबरदस्त ताठ झालेलं आहे) : युजेनी, ढुंगण मला करू दे. त्याच्यावर माझा हक्क आहे.

मदाम द सांतांज : दोलमांसे, तू अतिच ताठ झालाहेस. अशाने तू बाईला धारातीर्थी पाडणार.

दोलमांसे : मग काय झालं? तिचं काहीही करायची आपल्याकडे लेखी परवानगी आहे! (मदाम द मिस्तवालला तो पोटावर पाडतो, आणि सुई हाती घेऊन ढुंगणाचं भोक शिवायला लागतो.)

मदाम द मिस्तवाल (चेटकिणीसारखी अोरडत) : अयाई ग!

दोलमांसे (तिच्या मांसात सुई खोल घुसवत) : गप्प बस थेरडे! नाहीतर तुझ्या कुल्ल्यांचा चुथडा होईल. युजेनी, मला चाळवणं सुरू कर बरं..

युजेनी : आनंदाने करीन, पण तिला जरा आणखी भोसक. तुझा कारभार फार जपून चाललाय. (त्याला चाळवते.)

मदाम द सांतांज (दोलमांसेला) : हे दोन भलेथोरले अोठ दिसताहेत, त्यांवर काम चालू ठेव.

दोलमांसे : हो, थांबा थांबा, दमानं घ्या. एखाद्या मटणाच्या फऱ्यासारखी हिला कोरून काढतो. युजेनी, शिकवलेलं तू विसरलीस. लवड्याच्या टोकावर तू हात झाकलास.

युजेनी : ह्या रांडेच्या विव्हळण्यामुळे माझ्या मनाचा असा आगडोंब उडाला आहे, की मी काय करतेय हे माझं मलाच कळत नाहीय.

दोलमांसे : देव झवला! माझं डोकं सैरभैर होतंय. सांतांज, अॉगस्तांला माझ्या डोळ्यांसमोर तुझी गांड मारू दे आणि त्याच वेळी तुझ्या भावाला तुझी पुच्ची झवू दे. आणि माझ्या अवतीभोवती कुल्ल्यांचा देखावा उभा करा. त्याखेरीज मला शेवटापर्यंत जाता येणार नाही. (ही रचना होत असताना मदाम द मिस्तवालचे कुल्ले टोचत राहतो.) मावशी, आणखी घ्या. (त्याची सुई पंधरावीस ठिकाणी तरी भरकटत जाते.)

मदाम द मिस्तवाल : नको रे! तुझी कळकळून माफी मागते रे! तू मला ठार मारणार…

दोलमांसे (आनंदातिरेकाने वेडा झाला आहे) : मला आता… कित्येक वर्षांत इतका ताठ झालो नव्हतो. आत्ताच इतक्या वेळा सतत रेत बाहेर टाकल्यानंतर हे शक्य होईलसं वाटलं नव्हतं.

मदाम द सांतांज : दोलमांसे, देखावा कसा वाटतो?

दोलमांसे : अॉगस्तां, जरा उजवीकडे वळ. मला तुझं ढुंगण नीट दिसत नाहीय. त्याला पुढे वाकवा. भोक दिसायला पाहिजे.

युजेनी : आहा! रांडेच्या अंगातून कसं रक्त पाझरतंय बघा.

दोलमांसे : आत बरंच रक्त दिसतंय. तुम्ही सगळे तयारीत आहात का? मीच केलेल्या ह्या सगळ्या जखमांवर मिनिटाभरातच मी जीवनसंजीवनी मलम उडवणार आहे.

मदाम द सांतांज : आहाहा! आपण सगळे अगदी एकत्रच येऊन पोहोचलो.

दोलमांसे (काम संपवत आणलं आहे. स्खलन होत असताना सावजाचे कुल्ले आणखीच खणत राहतो.) देवा, तुला त्रिवार झवलं रे! माझं रेत गळतं आहे. येशूच्या रक्तासारखं गळतं आहे रे अगदी! युजेनी, तुझ्या आईच्या मांड्यांवर धर बरं ते. एक थेंबही उरला नाही. मेलो रे देवा! इतक्या विलक्षण जिवंत संवेदनांनंतर असा थकवा यावा तो का रे?!

मदाम द सांतांज : भाऊराया, झव रे मला! पाझरते आहे रे मी. (अॉगस्तांला उद्देशून) सांडा, जरा हाल की. मी शेवटाला येतेय तेव्हाच तुझी पाचर माझ्या गांडीत खोलवर रुतवायची असते हे विसरलास की काय? हे दीनदयाळा! एकाच वेळी दोन पुरुषांकडून झवून घेण्यात काय मजा येते रे…

दोलमांसे : म्हणायचं ते आता म्हणून झालं. (मदाम द मिस्तवालला उद्देशून) ए! रांडे! तुला हवं तेव्हा कपडे घालून चालू लाग. जे काही आम्ही केलं त्याला तुझ्या नवऱ्याची पुरती परवानगी होती हे तुला सांगून ठेवतो. आधीच हे आम्ही म्हणालो होतो, पण तुझा विश्वास बसला नाही. (तिला पत्र दाखवतो.) यावरून धडा शिकशील तो असा, की तुझी मुलगी तिला वाटेल ते करण्याइतकी मोठी झालेली आहे. तिला झवायला आवडतं, झवण्यावर तिची नितांत प्रीती आहे, झवण्यासाठीच ती जन्माला आलेली आहे. तुला स्वत:ला झवून घ्यायची इच्छा नसेल तर निदान तिला हवं ते करू द्यावंस हे उत्तम. आता चालती हो, मिरवेल तुला घरी घेऊन जाईल. रांडे, सगळ्यांना नमस्कार कर. तुझ्या मुलीसमोर गुडघे टेक, आणि तिला इतकं वाईट वागवल्याबद्दल तिची माफी माग. युजेनी, तुझ्या आईला दोन सणसणीत थोबाडीत दे, आणि दारापाशी आली, की तिच्या ढुंगणावर चारपाच जोरकस लाथा घालून तिला उंबरठा अोलांडायला मदत कर. (याप्रमाणे बेत पार पडतो.) मिरवेल, नंतर भेटू! आणि रस्त्याने जाताना मदामला झवू नकोस. एकतर तिला शिवलेली आहे आणि शिवाय तिला रोगही जडलेला आहे. (मदाम आणि मिरवेल जातात.)

आणि आता मित्रजनहो, जेवायला चला. त्यानंतर आपण चौघेही एकाच बिछान्यात झोपायला जाणार आहोत. आज दिवसभर चांगला व्यायाम झालेला आहे, तेव्हा भूकही कडकडून लागलेली आहे. बेअक्कल लोक ज्याला पाप म्हणतात ते मनसोक्त केल्यानंतर मला जशी छान झोप लागते तशी एरवी लागत नाही.

❇︎ ❇︎

मूळ फ्रेंच नाटक :
Sade, Marquis de, "La Philosophie dans le Boudoir", Paris: La Musardine, 1997.
(प्रथमावृत्ती: १७९५)

इंग्रजी भाषांतर :
Sade, Marquis de, "Justine, Philosophy in the Bedroom, and Other Writings", translated by Richard Seaver and Austryn Wainhouse, Grove Press, New York, 1990.

❇︎ ❇︎ ❇︎