चित्पावन ब्राह्मण नेमके कोण आहेत?

चित्पावन ब्राह्मण मुळात आफ्रिकेतून स्थलांतरित झालेल्या होमो सेपियन सेपियनांचे वंशज असावेत असं माझं खाजगी मत आहे. संदर्भ मागू नये, देणार नाही. कारण हे खासगी मत आहे.

इथल्या जातिव्यवस्थेत त्यांना सर्वोच्च स्थान कसे प्राप्त झाले असावे???

( वाचकहो/प्रतिसादकहो - आता प्लीज -- कोण श्रेष्ठ व कोण कनिष्ठ हे कसे आणि कोण ठरवणार ? २०१६ मधे इंटरनेट क्रांतिच्या युगात ह्या असल्या मध्ययुगीन संकल्पना किती काळ कुरवाळत बसणार ? - असले प्रश्न विचारून आपण विचारवंत आहोत असे भासवायचा यत्न करू नये. )

भारतातल्या प्रत्येक जातीत "माज" कसा निर्माण होतो यावर कोणी प्रकाश टाकेल का? (Referring to last question in the article).

कृपया हा धागा इतरत्र हलवु नये ,या थ्रेडवरच चर्चा अपेक्षीत आहे.

ह्यात थोडा राकुंचा भास झाला.

ऐसी संपादक मंडळी - तुम्ही राकुंना मिस नाही का हो करत? पुन्हा त्यांना आग्रहाचे निमंत्रण द्यायचे का?

१.लख्ख गोरा रंग, धारदार नाक, निळे पिंगट डोळे फक्त चित्पावनांतच आढळतात का?
कश्मिरींत नाही का?
पंजाब्यांत नाही का?
२. चित्पावनांना इथल्या जातीव्यवस्थेत सर्वोच्च स्थान आहे असं कुठे वाचलंत? कोण म्हणतं?
मी तरी यापूर्वी असं कुठेही ऐकलं नाही. उलट ओसरीत कोब्रांना जेवायला घालणारे देब्रा ऐकलेयत.
३. स्पष्ट शब्दोच्चार म्हणजे काय? केवळ संस्कृत आणि मराठी स्पष्ट बोलतात म्हणून का? त्या त्यांच्या सरावाच्या भाषा आहेत.
कुणालाही सरावाने जमू शकतात. हे चित्पावन लोकांचे वैशिष्ट्य असल्याचेही मी इथेच प्रथम वाचत्येय.
४.या माहितीचा नेमका उपयोग काय करणार आहात, की फक्त ज्ञानासाठी ज्ञान?

काय फरक पडतो ? कुठले का असेनात!! हे असलं जातीचं मूळ वगैरे शोधणे म्हणजे खरोखर निरर्थक आहे असं मला वाटतं . अर्थात चित्पावनांमधीलच काही (सरसकटीकरण नाही ) लोकांना ते काहीतरी स्पेशल , अनोखे आहेत आणि त्यांच्यात इतरांहून 'विशेष ' असे काही गुण आहेत असे भास अधून मधून होत असतात. आम्ही इतरांहून वेगळे असे सांगण्याचा अट्टाहास ही काहींच्यात दिसतो. पण जाऊ दे ना!!! अजून बरीच कामे बाकी आहेत.

आणि प्रणव यांनी विचारल्याप्रमाणे , खरंच आपल्या देशात जातीचा इतका माज कसा निर्माण होत असावा ? म्हणजे मी सतत एका ब्राम्हण ग्रुपवर एक संदेश पाहतो "गर्वच नाही तर माज आहे ब्राम्हण असल्याचा , जय परशुराम!"
या फालतूगिरीची गरज काय ?

थ्रेड - हा थर्ड ग्रेड या शब्दसमुहाचा शॉर्ट फॉर्म आहे का हो ?

- एक चित्पावन

शिवपूर्वकालीन चित्पावनांचा उल्लेख सापडत नाही?

मग त्या इस ९८२ च्या आसपासच्या दिवेआगर ताम्रपटावरची "घैसास", "देवल", "पटवर्धन" ही आडनावे कुणाची असतील बरे?

झालंच तर सह्याद्रीखंड नामक ग्रंथाबद्दल कधी ऐकले आहे काय?

कुठलाही अभिनिवेश अथवा कोणतेही किल्मिष न ठेवता पुरातत्त्व आणि मानववंश या शास्त्रांच्या दृष्टिकोणातून चांगली चर्चा होऊ शकेल; धाग्याचा हेतू एखाद्याला खोडसाळ भासला तरी.
इरावतीबाईंनी कोंकणस्थ ब्राह्मणांची शरीरमापे (डोक्याचा आकार वगैरे) ही कोळ्यांशी मिळतीजुळती आहेत आणि देशस्थांची महारांशी, असा निष्कर्ष काढला होता. पण आता पुरातत्त्वशास्त्रात इरावतीबाई आणि राजवाडे यांच्या काळाहून कितीतरी अधिक संशोधन झालेले असणार. कोंकणस्थांचे साम्य एक उंची वगळता कश्मीरींशी दिसते हे माझे मत. पंजाबी गोरे असतात पण डोळ्यांचा रंग निळा-घारा जास्त करून (कोंकणस्थांइतक्या प्रमाणात) नसतो. अपवाद कपूर खानदान, पण ते पेशावरचे, मुख्य पंजाबपासून आय्सोलेटेड असलेले. मजजवळ वंशपरंपरागत आलेली एका जुन्या लेखमालेची कात्रणे आहेत. पण इतक्या रद्दीत शोधाशोध करणे मुश्किल आणि कंटाळवाणे आहे.

देशस्थ, कोकणस्थ, मराठा आणि धनगर या महाराष्ट्रातील चार प्रमुख जातींच्या जेनेटिक्सबद्दल रोचक विवेचन असलेला हा पेपर पहावा असे सुचवतो.

http://genomebiology.biomedcentral.com/articles/10.1186/gb-2005-6-8-p10

तिथे दिलेला परिच्छेदः

Results

The generated genomic data was compared with putative parental populations- Central Asians, West Asians and Europeans using AMOVA, PC plot, and admixture estimates. Overall, disparate uniparental ancestries, and l.1% GST value for biparental markers among four studied caste populations linked well with their exchequer demographic histories. Marathi-speaking ancient Desasth-brahmin shows substantial admixture from Central Asian males but Paleolithic maternal component support their Scytho-Dravidian origin. Chitpavan-brahmin demonstrates younger maternal component and substantial paternal gene flow from West Asia, thus giving credence to their recent Irano-Scythian ancestry from Mediterranean or Turkey, which correlated well with European-looking features of this caste. This also explains their untraceable ethno-history before 1000 years, brahminization event and later amalgamation by Maratha. The widespread Palaeolithic mtDNA haplogroups in Maratha and Dhangar highlight their shared Proto-Asian ancestries. Maratha males harboured Anatolianderived J2 lineage corroborating the blending of farming communities. Dhangar heterogeneity is ascribable to predominantly South-Asian males and West-Eurasian females.

Conclusions

The genomic data-sets of this study provide ample genomic evidences of diverse origins of four ranked castes and synchronization of caste stratification with asymmetrical gene flows from Indo-European migration during Upper Paleolithic, Neolithic, and later dates. However, subsequent gene flows among these castes living in geographical proximity, have diminished significant genetic differentiation as indicated by AMOVA and structure.

धनगर जातीच्या उगमस्थानाबद्दलचे निरीक्षणही रोचक आहे.

मला वाटते ते कोणीही पेश्श्ल नसून / ३.५% वाले नसून आपल्यासारखीच हाडामासांची माणसे आहेत एवढे कळले तरी पुरेसे असावे सध्याच्या युगात.

वैज्ञानिक शोध कसोट्या फारच जबरी असतात.काहीतरी भलतेच सिद्ध होऊन पंचाइत करून घ्याल.
हलवू नका हलवू नका हलवू नका
पुढ्ढे धोक्का आहे आहे आहे.

>> जर ते स्थलांतरित होते तर इथल्या जातिव्यवस्थेत त्यांना सर्वोच्च स्थान कसे प्राप्त झाले असावे???

स्थलांतरितांना जातिव्यवस्थेत उच्च स्थानावर सामावून घेतलं जाण्याची अनेक कारणं आहेत. (त्यातली बरीचशी सत्तास्थानांच्या जवळीकीशी संबंधित असावीत.) शिवाय, मूलनिवासींना जातिव्यवस्थेत नीच स्थान असण्याचीही अनेक उदाहरणं आहेत. त्यामुळे चित्पावन नक्की कोण होते ह्याचा ह्या प्रश्नाशी फारसा संबंध नसावा.

ऐसी वर जात्याधारीत जणगणना चालू आहे का?

चार प्रश्ने चार उत्तरे

* चितपावन जर भारतीय असतील तर उपखंडातल्या लोकांप्रमाणे त्यांची शरीरगुणवैशिष्ठे का नाहीत?, उदा. गव्हाळ,सावळा रंग ,काळे डोळे,चपटे नाक ईत्यादी

भारतीय नाहीतच, त्यामुळे भारतीयांसारखे कसे दिसतील? कपुर, खन्ना वगैरे लोक पण ग्रीक डीसेंट ची आहेत, ती भारतीयांसारखी कशी दिसतील? काश्मीरी पण बाहेरचेच.

* शिवकाळ व त्याआधी चित्पावनांचा उल्लेख का सापडत नाही?

सापडतो असे कोणी तरी वर लिहीले आहे, पण काय फरक पडतो?

*जर ते युरोपातून भारतात स्थलांतरीत झाले असतील तर तो काळ कोणता असावा?

कोणता का असेना? काय फरक पडतो?

* जर ते स्थलांतरित होते तर इथल्या जातिव्यवस्थेत त्यांना सर्वोच्च स्थान कसे प्राप्त झाले असावे???

पूर्वी मेरीट वर स्थाने मिळत असावीत.

या धाग्याचे तारू भरकटून भलत्याच किनार्‍याला लागले नाही, उलट शिडात वारा भरून घेऊन मस्त धावते आहे, म्हणून गद्गदून आले आहे. परमेश्वरा, आता डोळे मिटले तरी चालतील रे बाबा.
ऐसीवरच्या घनगहनगंभीर चर्चा वाचता वाचता डोळे मिटू मिटू येतात ती वेगळी गोष्ट.

एक छोटेसे उदाहरण घेऊ:
ज्ञानेश्वरांनी जिवंत समाधी घेतली आणि ती पुण्याजवळ आहे.मागे एकदा अशी मागी /विचारणा झाली की त्या समाधीच्या वरच्या छताला भोक पाडून आत कॅम्रा सोडून -----
खरंच योगमुद्रा घेतली असेल तर हाडाच्या सांगाड्यावरुन सर्वच सिद्ध होईल.पण त्याला नकार मिळाला.काही भलतंच सिद्ध झालं तर स्विकारणार का?
समजा मोहेंजो दडोतल्यांचे जेनेटिक्स जुळले तर ?
इजिप्तमध्ये बय्राच गोष्टी ( साडेचारहजार वर्षांपुर्विंच्या )इतिहास/प्रवाद सिद्ध करताहेत.
जातीत वर्चस्व होतं का हे जेनेटिक्स सिद्ध करू नाही शकणार पण .

वरील माहीती जर खरी असेल तर चित्पावनांचा भारतातला वावर हजार वर्षापेक्षा जास्त नाही,मग दोन अडीज हजार वर्षापुर्वी घट्ट झालेल्या जातीव्यवस्थेत त्यांना उच्चस्थान(ब्राह्मन) कसे प्राप्त झाले असावे?

कोकणस्थांना जातीच्या उतरंडीत सर्वोच्च स्थान आहे असे कोण म्हणते? स्वतः कोकणस्थांचा अर्थातच ह्या विधानाला पूर्ण संमति आहे पण इतर समाज, विशेषतः कर्‍हाडे, देवरुखे (जे कोकणातलेच आहेत), देशस्थ, इत्यादि गट हे इतक्या सहजतेने मानतात काय?

तेव्हा तो मुद्दा वादग्रस्त म्ह्णून बाजूस ठेवू, तरीहि एक गोष्ट स्वच्छ दिसते. जोपर्यंत ब्राह्मणवर्ग एकूणातच महाराष्ट्रात सर्व बुद्धिप्रधान क्षेत्रात पुढारलेला होता - जवळजवळ १९५० पर्यंतचा काळ - तोपर्यंत असे सहजगत्या पाहिले तरी जाणवत असे की प्रत्येक क्षेत्रात जी जी व्यक्ति नावाजलेली असे ती बहुतांशी कोकणस्थच असे. असे का घडले असावे?

सध्या आपल्या आसपास जे जे कोकणस्थ दिसतात त्या सर्वांची कुटुंबे गेल्या २०० ते १५० वर्षात कोकणामधून देशावर आली आहेत. ही सर्व कुटुंबे पेशव्यांचा उदय झाल्यानंतर वर आली. डझनावारी कोकणस्थ आडनावांचे कुलवृत्तान्त एव्हांना छापून आलेले आहेत. त्यापैकी कोठेच मूळ पुरुष आजपासून १२-१३ पिढयांपूर्वीचा नसावा. आमच्या 'कोल्हटकर' ह्या आडनावाच्या घराण्यांचा कुलवृत्तान्त प्रथ १९३६ साली छापला आणि अलीकडेच त्याची पुढची सुधारित आवृत्ति निघाली आहे. उदाहरण म्हणून ह्या आडनावाकडे पाहू.

ह्या आडनावाचे सर्व जण परंपरेने 'आम्ही दापोलीजवळच्या कोळथरचे किंवा जवळच्या नेवरे गावाचे आणि आमचा देव म्हणजे कोळथर गावात आजहि देऊळ असलेला कोळेश्वर महादेव' असे सांगतात. परंपरेने चालत आलेल्या समजापलीकडे त्याला फार आधार नाही पण ते खरे असावे. बहुतेक सर्वच कोकणस्थ आडनावांचे मूळ गाव कोकणात असते तसेच आमचेहि आहे. नावातहि साम्य आहे. कोळथरकर ते कोल्हटकर हा अपभ्रंश सहज दिसण्याजोगा आहे. (ह्याची एक मनोरंजक आणि पटण्याजोगी व्युत्पत्ति जुन्या काळातले राष्ट्रीय कीर्तनकार म्हणून ओळखले जाणारे वासुदेवराव कोल्हटकर ह्यांनी निर्माण केली आणि त्यांचे चिरंजीव वामनराव ह्यांच्याकडून मी ती ऐकली. ती अशी - जुन्या काळात सर्व लेखन मोडीमध्ये केले जाई आणि त्या लिपीत दोन अक्षरे अगदी सारखी दिसणे आणि त्यामुळे वाचनात चूक होणे ही नित्याचीच बाब होती. मोडीमध्ये 'ळ' नाही, त्याऐवजी 'ल' वापरला जातो. 'थ' आणि 'ह' जलद लिहिलेल्या हस्तलिखितामध्ये सारखेच वाटतात. तसेच 'र' आणि 'ट'मध्येहि विशेष फरक नाही. ह्या साधर्म्यामुळे असेच केव्हातरी 'को ळ थ र क र' हे आडनाव मोडीत लिहिलेले वाचतांना ते 'को ल ह ट क र' पक्षी 'कोल्हटकर' असे वाचले जाऊ लागले आणि पुढे तोच प्रघात कायम झाला.) 'कोल्हटकर' आडनावाच्या एकूण १४ शाखा आहेत. ह्या शाखा अशा ठरल्या की कुटुंबातील परंपरेने मागे जात जात एकूण १४ पुरुष असे निघाले की ज्यांचे एकमेकांमध्ये काय नाते होते ह्याचा सर्व पुरावा अथवा परंपरा नष्ट झाली आहे. हे 'मूळ पुरुष' मानून ज्या १४ शाखा समजल्या गेल्या त्यांमध्ये माहीत असलेल्या पिढया अशा - (शाखांची संख्या आणि माहीत असलेल्या पिढया) १-१२, ३-११, ३-१०, २-९, ३-८. २-७. १ पिढी = २० वर्षे असा अंदाज धरला तर ह्याचा अर्थ असा सर्व कोल्हटकर शाखांचे पूर्वज २००-२५० वर्षापूर्वी कोकणामधून देशावर आले.

हे सर्व मूळ पुरुष अगदी जुन्या काळात दारिद्र्याने पिडलेले कोकणातले भिक्षुक अथवा किरकोळ शेती करणारे लंगोटीधारी लोक असणार. त्यांच्यापूर्वीच्या त्यांच्या किती पिढया दरिद्री कोकणातल्या त्या दारिद्र्यात होऊन गेल्या त्याची गणती नाही. पेशवाई १८व्या शतकाच्या प्रारंभी महाराष्ट्रात स्थिर झाली तेव्हा त्यापासून प्रेरणा घेऊन हे दरिद्री लोक वर आले. पेशव्यांचा प्रभाव वाढत गेला तसे ह्यांच्यापैकी काही जणानी त्यातून निर्माण होणार्‍या नवीन संधि हेरल्या आणि मामलती-इनामे-सरदारक्या मिळवल्या. काहीजण सावकारी-व्यापारात शिरले. पेशवाईतील दीक्षित-पटवर्धन, चिपळूणकर हे सावकार पेशव्यांनाहि कर्जे देऊ शकत असत. (पटवर्धन बाग ही पुण्यातील नवी वस्ती दीक्षित-पटवर्धनंच्या मूळ शेतजमिनीवर वसलेली आहे.) त्यांची अर्थिक प्रगति होत गेली आणि पुणे, सातारा, सांगली अशा तत्कालीन सत्तास्थानांमधील त्यांची वस्तीहि वाढत गेली.

इंग्रजी राज्य येथे १८१८ नंतर सुरू झाले तेव्हा इंग्रजांचे धोरण जुन्या प्रस्थापित वर्गाला फार नाखूष न करणे असे होते. ह्याच हएतूने त्यांनी पुण्यात ह्या पुण्यातील ब्राह्मणवर्गाला शिक्षण देण्यासाठी 'पूना कॉलेज' ही संस्था सुरू केली. तेथे जुन्या पद्धतीचेच शिक्षण जुन्या शास्त्रीवर्गाकडून दिले जात असे, १८३४ मध्ये मेकॉलेच्या प्रसिद्ध - आणि आता वादग्रस्त - 'मिनट' मुळे अशा जुन्या पठडीतील शिक्षणाला इंग्रजी भाषेच्या आणि आधुनिक शास्त्रांच्या अभ्यासाची जोड मिळाली आणि विश्रामबागेमध्ये मेजर कँडी ह्यांच्या देखरेखीखाली हे नवीन शिक्षण देणे सुरू झाले. (ह्याच विषयाचा काही तपशीलात पाठपुरावा माझ्या येथे अडीच तीन वर्षांपूर्वी लिहिलेल्या 'मोल्सवर्थ कोश, मोल्सवर्थ आणि कँडी' ह्या चार भागांच्या लेखमालिकेमध्ये पहता येईल.) अशा नवीन शिक्षणामुळे नोकरी मिळणे सोपे होते ही माहिती जसजसी पसरत गेली तसतशी ब्राह्मणवर्गाकडूनच जुन्या पठडीतील शिक्षणाऐवजी नव्या इंग्रजी शिक्षणाला मागणी येऊ लागली. ह्या सर्वाचा अत्याधिक लाभ साहजिकच पुण्यातील चित्पावन ब्राह्मण वर्गाला सर्वाधिक मिळाला आणि अन्य ब्राह्मण उपजातींच्या मानाने त्यांची आर्थिक परिस्थिति आणि भरभराट सुधारत गेली. नवे आधुनिक वैद्यकी, प्राध्यापकी, वकिली, सरकारी नोकरी असे व्यवसाय अधिक प्रमाणात त्यांच्याच ताब्यात आले. (ही तुलना केवळ मराठी बोलणार्‍या समाजापुरतीच मर्यादित आहे. त्यापलीकडे पाहिले तर त्याच इंग्रजी शिक्षणाच्या कारणामुळे पारसी, गुजराथी अशा गटांचीहि भरभराट झाली.) २०व्या शतकात पहिल्या अर्धात नव्याने निर्माण झालेल्या मराठी भाषिक जिमखान्यासारख्या वस्तीत बहुतेक सर्व जुने बंगले चित्पावनांच्या मालकीचे असतात हे त्याचे एक उदाहरण.

ज्याची आर्थिक स्थिति चांगली तो इतरांपेक्षा स्वतःला वरचा मानतो हा जगाचा नियमच आहे. एक काळ - साधारण शिवशाहीच्या अखेरपर्यंत - असा होता की देशावरील ब्राह्मण कोकणातल्या दरिद्री ब्राह्मणांना बरोबरीचे मानत नसत. तेव्हा सारा मान असे तो पैठण-नाशिक-कर्‍हाड अशा क्षेत्रातील ब्राह्मणांना, जे बहुतांशी देशस्थच असत. हे सगळे चित्र पेशवाईबरोबर बदलत गेले आणि १९व्या शतकाच्या शेवटापर्यंत अशी स्थिति आली होती की कोकणस्थांचा मूळचा न्यूनगंड नष्ट होऊन त्याची जागा नव्या अहंगंडाने घेतली.

चित्पावनींचे स्थलांतर खूप अलिकडचे असण्यातली एक मोठी अडचण त्यांची चित्पावनी बोली असू शकेल का ? चित्पावनी बोलींचे मला सर्व शब्द माहित नाहीत पण ऐसि आणि मिपावरील धाग्यातून जेवढा शब्द संग्रह पुढे आला तो प्राकृताशी जवळचाच दिसतो सर्वसामान्य मराठी माणसाला न समजणारे शब्द त्यात फार कमी दिसतात, चेड, बोड्यो, सां, विन्चां, पेख हे शब्द जरा वेगळे वाटतात त्यातील काही कानडी किंवा तुळू असतील ते वगळावे लागतील, स्किथीअन संबंध दाखवायचा तर किमान पक्षी पर्शीअन, सिंधी किंवा पंजाबी या पैकी एका भाषेचा काही प्रमाणातरी प्रभाव चित्पावनी बोलीवर मिळावयास हवा तसा प्रभाव आढळत नसेल तर त्यांचे कोकणात येणे बरेच बरेच मागे जाईल.

स्थलांतर अलिकडील असेल तर चे एक उदाहरण मराठी विकिपीडियावर पहाण्यात आले ते म्हणजे टाकणकार समाजाची वाघ्ररी बोलीतील हे खूळ वाचावे मग आधीच्या भाषेचे प्रभाव कसे शिल्लक राहतात ते दिसते.

तसे प्रभाव जेवढे कमी दिसतील तेवढे स्थलांतर जुने असा अर्थ होऊ शकेल किंवा कसे.

वरती कोल्हटकर या आडनावासंबंधाने काही रोचक खल झालेला आहे. त्यावरून वासुदेवशास्त्री खर्‍यांच्या कुटुंबाची हकीगत आठवली, ती त्यांचे शिष्य दामोदर भट यांनी लिहिलेल्या खरेचरित्रात आलेली आहे. विजयनगर साम्राज्याचा पाडाव झाल्यावर त्यांचे पूर्वज दक्षिणेतून कोकणात आले. सुरुवातीला त्यांचा एकदम काळा वर्ण पाहून (खरेशास्त्रीही काही गोरे नव्हते.) ग्रामस्थांचा त्यांच्या ब्राह्मण्यावर विश्वास बसेना म्हटल्यावर त्यांनी बसल्याजागी वेदपठण करायला सुरुवात केली आणि मग विश्वास बसला. ते बाहेरून आल्याची आठवण म्हणून ग्रामदैवतापुढील पंगतीतही जरा बाजूस त्यांचे पान असे इ.इ. वाचल्याचे आठवते.

अजून १०० वर्षांनी, अमेरिकेतले चितपावन, भारतात आपले कोणी वंशज राहिले आहेत का, याचा बहुधा शोध घेतील.

चर्चा रोचक आहे,
कष्टपूर्वक प्रयत्नाने कुणीही कोणत्याही उच्चस्थानावर(यशस्वी) जाऊ शकतो.
यशस्वी माणसाची जात पाहण्यापेक्षा त्याने केलीली मेहनत पाहणे योग्य वाटते.
आता ही मेहनत करून यशस्वी होण्याची कला कोणाकोणाच्या DNA मध्ये आहे,हे अभ्यासणे मात्र रोचक ठरेल.

कोकणातले 'खोत' हे चित्पावन असायचे का?

मुळात अमुक एक जातीचे मूळ काय वगैरे नुसत्या चर्चा करण्यात काय हशील आहे तेच मला समजत नाही. त्यामुळे प्रतिसाद द्यायची इच्छा नव्हती. पण एकंदर चर्चा अभिनिवेशहीन वाटल्यामुळे वाचनीय वाटली. तेवढ्यात म. फुल्यांवरून नाहक चकमक घडली, तेव्हा प्रतिसाद लिहावासा वाटला. फुल्यांचे मत विचारात घेताना ते ससंदर्भ जाणून घ्यावे ही सगळ्यांना विनंती.

फुल्यांनी तत्कालीन साधनांचा वापर करून काही राजकीय सिद्धांत मांडले. त्यांचा सिद्धांत असा, की इराणी म्हणजेच आर्य म्हणजेच भट्/ब्राह्मण लोकांनी भारतावर ('बलिस्थाना'वर) अनेक स्वार्‍या करून इथल्या मूळ लोकांना दास केले. त्यांच्यावर आपले वर्चस्व टिकवून ठेवण्यासाठी जातिव्यवस्था निर्माण केली, जातिव्यवस्थेचा पुरस्कार करणारे ग्रंथ लिहिले. त्या काळी भारतविद्या, मानववंशशास्त्र, भाषाशास्त्र वगैरे शाखांत जे सिद्धांत मांडले जात होते, त्यांच्यावर फुल्यांचे सिद्धांत आधारलेले होते. शेतकर्‍याचा असूड या पुस्तिकेत त्यांनी John Wilson च्या India Three Thousand Years Ago चा आधार घेतल्याचं दिसून येतं. परंतु त्यानंतर या शास्त्रांत झालेल्या प्रगतीमुळे आर्यवंशावर वगैरे आधारित सिद्धांत मागे पडले. उदा. संस्कृत, ग्रीक, लॅटिन भाषांत असलेल्या विलक्षण साधर्म्यामुळे ह्या आणि तदोद्भव भाषा बोलणारे लोक एका (आर्य) वंशाचे असावेत असे तेव्हा अनेक विद्वानांना वाटत होते. पण आर्य गटात मोडणार्‍या भाषा बोलणारे लोक वंशाने आर्य असतीलच असे नाही, हे आता बहुतांशी मान्य आहे. त्यामुळे फुले ब्राह्मण/भटांना आर्य=इराणी म्हणतात, हे विधान आता आपण शब्दशः न घेतलेलेच बरे.

फुल्यांनी बहुतांश लिखाणात ब्राह्मणांच्या पोटजातींचा उल्लेख केलेला नाही. कारण त्यांच्या टीकेचा रोख जातिव्यवस्था आणि त्याच्या आधारे ब्राह्मण करत असलेले शोषण हा होता. माझ्या आठवणीप्रमाणे फक्त सार्वजनिक सत्यधर्म पुस्तिकेत, तेसुद्धा एका तळटीपेत त्यांनी उल्लेख केला आहे की देशस्थ ब्राह्मण हे मूळ भारतीय ('क्षेत्रस्थ') असावेत, आणि इराणी आर्य ब्राह्मणांनी त्यांना आपल्या धर्मात वळते (कन्वर्ट) करून घेतले असावे. पण आधी सांगितल्याप्रमाणे या सिद्धांतावर शब्दशः विश्वास ठेवण्याचे कारण नाही.

मग फुल्यांचा हा सिद्धांत आज फालतू समजून टाकून द्यावा का? तसंही नाही. आर्य लोक बाहेरून भारतात आले आणि तत्सम सिद्धांत त्यावेळी ब्राह्मण पुढार्‍यांना भलतेच सोयीचे वाटत होते. कारण आपण आपल्या राज्यकर्त्यांच्या तोडीचे आहोत (इंग्रजही आर्य, भारतीय उच्चवर्णीयही आर्य), असा निष्कर्ष त्यातून काढता येत होता. भारतीय वंशाचे लोक नेभळट आहेत, या टीकेला प्रत्युत्तर द्यायला वापरता येणार होता. आर्य सिद्धांताचा उपयोग राष्ट्रभावना चेतवण्यासाठी करता येत होता. पण राष्ट्राच्या या संकल्पनेत आपसूक अनार्यांना स्थान नव्हते. फुल्यांनी ही बाब नेमकी ओळखली. एरवी उच्चवर्णीयांना सोयीच्या वाटत असलेल्या या आर्य सिद्धांताचाच वापर करून त्यांनी दाखवून दिले की सामाजिक एकतेशिवाय राष्ट्र या संकल्पनेला अर्थ नाही. दुसरे, जर आर्य ब्राह्मण परके असतील, तर त्याचा अर्थ शूद्रातिशूद्र या भूमीचे मूळ मालक होते. शूद्रातिशूद्रांचे मानसिक बळ वाढवण्यासाठी फुल्यांनी आर्य सिद्धांताला वेगळंच वळण दिलं!

गणेश दैवज्ञ यांचा 'ग्रह लाघव' हा ग्रहगणितावरील गणितग्रंथ (१५२० इ.स.) प्रसिद्ध आहे.

देशस्थ ब्राह्मणांकडून काही थेअरीज ऐकायला मिळतात ,ज्यात कोकणस्थ हे ब्रिटीश ,डच , पोर्तुगीज व भारतीय यांचा संकर आहेत.यात कीतपत तथ्या आहे हे जाणकारच सांगतील .कदाचीत शिवकाळानंतर चित्पावनांचा वाढलेला प्रभाव व देशस्थांची त्यांनी मोडून काढलेली मक्तेदारी यामुळे कदाचीत देशस्थ व कायस्थांनी जाणून बुजून केलेल्या कुचाळक्या या पलीकडे या थेअरीला काही मेरीट नसावे.

रबर बेलो नसलेले इअरफोन्स माझ्याही कानांत बसत नाहीत. कधीही गळून पडतात. शिवाय त्याच्या हार्ड सरफेसमुळे कानाची कूर्चा दुखू लागते ते वेगळेच. पण त्याचे कारण, मी कोकणस्थ आहे म्हणून, हे आज कळले.

आणि अशाप्रकारे चित्पावनांनी थोड्या देशस्थी सहाय्याने का होईना शेंचुरी मारली बरंका.

फोनेशीयन आणि कोकणस्थांचा संबंध सैषा गणेशविद्या ह्या पुस्तकात वाचल्यामुळे माहितीजालावर कोण हे फोनेशियन म्हणून बघीतल्यावर बरीच माहिती मिळाली.भूमध्य समुद्रजवळ स्वतःचा छोटा देश असलेले,कोठल्यातरी समुद्र जिवापासून आकर्षक जांभळा रंग बनवून वारेमाप पैसे कमावणारे,नाकात बोलणारे,गर्विष्ठ असे वर्णन होते.ग्रिक का रोमनांनी कार्थेज येथे शिरकाण करून होड्यांमधे भरून समुद्रात सोडले असे वर्णन आहे.त्यामुळे चिपळूणास लागलेल्या प्रेतात परशुरामांनी जिव भरला हे कोकणस्थांचे वर्णन पटते.त्याचप्रमाणे रशियन भाषेशी मराठीचे साधर्म्य {विशेषतः कोकणस्थी}अचंबित करणारे आहे,उदा.साखर,मांस,कलकलाट,किनात,डुबऱया.हे शब्द.

अदितीने सुरुवातीला व्यक्त केलेले मत बरोबर आहे. तुर्कीमधल्या काही जमाती द अफ्रिकेत गेल्या. या दोन ठिकाणचे लोकांचे बरेचसे डिउनए कोब्रांच्या डिएनएशी जुळतात. (गैरवापर होऊ नये म्हणून डिएनए टेस्ट केलेले लोक पुढे येत नाहीत.)
काही युरोपकडे जाऊन भारतात आले तर काही द अफ्रिकामार्गे.
( मंगळुर ,तिरुवअनंतपुरममध्येही ते आले. परशुराम कथा - जमीन मिळवल्याची केरळमध्येही आहे. पृथ्वी नि:क्षत्रिय करणे हे परशुरामाने त्याकाळच्या राजांचा वारंवार केलेला पराभवाचे लोककथांतले अतिरंजित रूप म्हणता येईल. हे माझे मत.)