दखल
#ऐसीअक्षरे #दिवाळी२०२३
दिवाळी अंक पाहिलात का?
दिनवैशिष्ट्य
२८ मार्च
जन्मदिवस : पहिलं चित्रात्मक पाठ्यपुस्तक बनवणारा शिक्षणतज्ज्ञ योहान कोमोनियस (१५९२), साहित्यिक मॅक्सिम गॉर्की (१८६८), भारतात स्त्रीवादी अभ्यासाची सुरूवात करणाऱ्या वीणा मजुमदार (१९२७), प्रोटॉनची अंतर्रचना शोधणारा नोबेलविजेता जेरोम फ्रीडमन (१९३०), अभिनेता अक्षय खन्ना (१९७५), अभिनेत्री चित्रांगदा सिंग (१९७६)
मृत्युदिवस : लेखिका, समीक्षक व्हर्जिनिया वूल्फ (१९४१), स्वातंत्र्य चळवळीतील पुढारी भाऊसाहेब रानडे (१९८४), चित्रकार मार्क शगाल (१९८५), 'प्रोग्रेसिव्ह आर्टिस्ट ग्रूप'चे एक प्रणेते, चित्रकार फ्रान्सिस न्यूटन सूझा (२००२)
---
राष्ट्रीय नौका दिन.
१७३७ : बाजीराव पेशवे यांनी मोगलांचा पराभव केला
१९१० : हेन्री फाबरने प्रथमच समुद्रावरून विमान उडवलं.
१९३० : काँस्टँटिनोपल आणि अंगोरा या तुर्की शहरांची नावं इस्तांबूल आणि अंकारा अशी बदलण्यात आली.
१९३३ : घातपातामुळे विमान पडण्याची पहिली दुर्घटना, प्रवाशाने विमानात आग पेटवल्यामुळे इंपिरियल एयरवेजचं विमान पडलं.
१९४२ : भारताला पूर्ण स्वातंत्र्य मिळवून देण्यासाठी जपानमध्ये 'इंडियन इंडिपेडन्स लीग'ची स्थापना; त्यात 'आझाद हिंद सेने'ची मुळं होती.
१९५९ : चीनने तिबेटी सरकार बरखास्त करून तिबेट बळकावलं.
१९७९ : अमेरिकेत 'थ्री-माईल आयलंड' अणूदुर्घटनेत अणूइंधन अंशतः वितळलं, किरणोत्सारी रेडॉन वायू पसरला, जीवितहानी नाही.
१९९८ : सी-डॅकने पूर्ण भारतीय बनावटीचा परम १०००० हा महासंगणक देशाला अर्पण केला.
दिवाळी अंक २०२३
आवागमन (navigation)
सध्या कोण कोण आलेले आहे?
सध्या 3 सदस्य आलेले आहेत.
- Rajesh188
- गवि
- अनामिक
प्रतिक्रिया
म्हंजी काय दादा....?
म्हंजी काय दादा....?
********
It is better to have questions which don't have answers, than having answers which cannot be questioned.
काही कळाल नाही.
काही कळाल नाही.
अस्तित्वाच्या लढाईचा प्रश्न.
तोतया कविता लिही
वाचका कविता वाच
वाच का कवि तावाच
वाचकाक विता वाच
वाच काकवी तावाच
वा चकाक वितावाच
पृथ्वी अजून ४-५ अब्ज वर्षांनी नसेल.
सूर्यही मग रेड जायंट बनल्यावर
शेवटी एक बटुकनाथ तारा बनून विझून जाईल.
मग एके दिवशी कोणीच नसेल-लिहायला किंवा वाचायला.
त्यापेक्षा हे बरं.
==================
भूतकाळातील आस्वल्य.
वाचका कविता वाचवाच का कवि
भयंकर आवडल्या गेलेला आहे हा प्रकार. याला चरणयमक असे म्हणतात. पंडित काव्यांत याची उदाहरणे आहेत, उदा.
पायां न मी देइन वंश सारा, पायां नमी दे इनवंश सारा |
अजून उदाहरणे नक्की आहेत, पण आठवत नाहीत. पाहून सांगतो.
याचीच नक्कल पुलंच्या गाळीव इतिहासात एक अप्रकाशित आर्या या नावाने आहे.
"कखगघङटठडणम वर्णमाला | कखगघ ङटठडणम वर्णमाला |
कख गघङट ठडणम वर्णमाला | कख गघङटठडणम वर्णमाला |" इ.इ.
याचाही बाप म्हणजे प्रतिलोम यमक. श्लोकाच्या चार ओळींपैकी पहिली ओळ उलटी केल्यास तिसरी ओळ अन दुसरी ओळ उलटी केल्यास चवथी ओळ, उदा.
वीराजते मत्त उदार पाहे
वीरा धरी शक्ति शराव साहे
हे पारदा उत्तम तेज रावी
हे सावरा शक्ति शरी धरावी || इ. अर्थ विचारू नका. मला माहिती नाही आणि सारस्वतकारांनीही त्या नागेश की विठ्ठल नामक कवीला या काडेकरूपणाबद्दल झाडला आहे.
हा असला प्रकार संस्कृतातहि आहे. विलोमकाव्य या नावाने. एक ओळ नेहमीसारखी वाचली तर रामाचे अन उलटीकडून वाचली तर कृष्णाचे वर्णन. रामकृष्णविलोमकाव्यम् या नावाने ते स्तोत्र फेमस आहे. ढवळे प्रकाशनाने प्रकाशित केलेले.
माहिष्मती साम्राज्यं अस्माकं अजेयं
काय सुंदर प्रतिसाद आहे.
काय सुंदर प्रतिसाद आहे.
http://www.manogat.com/node/2341 - येथे काही अलंकारांची उदाहरणे सापडतील.
उमगले स्वप्नांचे मर्म मला, ना हा परका ना अपुला
कोणी मृत्युलोकीचा योगी, अशीच लहर म्हणून आला
असाच पळभरासाठी टेकला, शेकत गर्भाची धुनी...
धन्यवाद.
धन्यवाद.
माहिष्मती साम्राज्यं अस्माकं अजेयं
+१
नवकवितेपेकक्षा प्रतिसाद सरस!!
(बाकी, अपचन झाल्याची स्मायली)
(No subject)